Chào bạn!

Hiện Việt Nam có hai loại vaccine ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), tiêm bắp hoặc tiêm trong da. Người bị động vật cắn, cào nhưng chưa từng tiêm vaccine hoặc lịch tiêm các mũi vaccine trước đây không xác định rõ ràng thì có thể cần tiêm 5 mũi, vào các ngày 0-3-7-14-28, đường tiêm ở bắp, hoặc 8 mũi vào ngày 0-3-7-28, với đường tiêm trong da. Tùy theo mức độ vết thương và tình trạng theo dõi được con vật, bác sĩ có thể chỉ định phối hợp thêm huyết thanh kháng dại.

Bạn bị mèo cào vào ngày 14/9, tiêm mũi đầu tiên vào ngày 15/9 (ngày 0). Theo phác đồ, nếu chưa từng tiêm vaccine trước đó, các mũi tiếp theo sẽ vào các ngày 18/9, 22/9. Đến lúc này đã sau 10 ngày, nếu mèo của bạn còn sống, không có biểu hiện bất thường, xem như không có nguy cơ dại trong đợt cắn này nên bác sĩ có thể chỉ định dừng tiêm. Tuy nhiên, việc tiêm thêm mũi cuối 13/10 mang lại hiệu quả tối ưu vì miễn dịch sẽ kéo dài và lần sau khi bị cắn chỉ cần tiêm 2 mũi vaccine dại và không cần tiêm huyết thanh kháng dại.

Ngoài vaccine, khi bị chó mèo cắn, cào, liếm trên vết thương hở, mọi người cần xối rửa kỹ vết thương trong 15 phút dưới vòi nước chảy và xà phòng, sau đó sát khuẩn bằng cồn 45-70 độ hoặc cồn i-ốt để làm giảm thiểu lượng virus dại tại vết cắn.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Thời gian gần đây miền Nam giao mùa, mưa nhiều, miền Bắc chuẩn bị vào đông, thời tiết thay đổi thất thường tạo điều kiện cho các virus, vi khuẩn đường hô hấp phát triển và gây bệnh. Trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người có hệ miễn dịch suy giảm... dễ mắc bệnh, mệt mỏi, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống và làm việc. Nếu không điều trị kịp thời, một số bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng, tăng nguy cơ nhập viện, tử vong.

Ví dụ, virus cúm có thể gây nhiễm trùng đường hô hấp, nguy cơ biến chứng viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng não, suy hô hấp. Phế cầu khuẩn có thể gây viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết... Nguy cơ nhập viện do viêm phổi phế cầu ở người cao tuổi cao gấp 6 lần người dưới 50 tuổi. Virus hợp bào hô hấp (RSV) không chỉ ảnh hưởng trẻ nhỏ, mà ở người lớn còn có thể làm trầm trọng tình trạng các bệnh lý mạn tính như đái tháo đường, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim...

Do đó, tiêm vaccine là biện pháp phòng ngừa chủ động và hiệu quả. Hiện hơn 250 trung tâm tiêm chủng VNVC lưu hành nhiều loại vaccine phòng các bệnh đường hô hấp như cúm, phế cầu, RSV, não mô cầu, zona thần kinh, ho gà, bạch hầu, sởi... dành cho cả trẻ em và người lớn. Bạn có thể cùng vợ đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn loại vaccine phù hợp. Vaccine cần trung bình 2-3 tuần để tạo kháng thể, do đó, cả hai có thể sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được tư vấn lịch tiêm, cân nhắc tiêm gộp để tiết kiệm thời gian di chuyển.

Ngoài ra, hai vợ chồng có thể đợi sau khi sức khỏe ổn định hơn, hết triệu chứng cảm nhẹ 1-2 ngày rồi mới tiêm để theo dõi phán ứng sau tiêm hiệu quả hơn, không tiêm khi đang sốt cao hoặc nhiễm trùng cấp tính. Cả hai nên ngủ đủ, ăn uống tốt, không dùng rượu bia hoặc thuốc ức chế miễn dịch trước tiêm. Sau tiêm, bạn cũng cần theo dõi sức khỏe tại cơ sở tiêm chủng 30 phút và 24-48 giờ tại nhà. Thời gian này nếu thấy có các biểu hiện như sốt cao 39 độ C, mệt mỏi, khó chịu, khó thở... cần liên hệ ngay với cơ sở tiêm chủng hoặc đến cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Virus hợp bào hô hấp (RSV) là virus ác tính phổ biến gây viêm tai giữa, viêm phổi, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản nặng, suy hô hấp cấp khiến trẻ dưới 2 tuổi và người cao tuổi phải nhập viện, thậm chí tử vong. WHO ước tính mỗi năm, khoảng 3,6 triệu ca nhập viện liên quan đến RSV và khoảng 100.000 ca tử vong do RSV ở trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới, trong số trẻ tử vong, gần 50% dưới 6 tháng tuổi. Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với RSV.

Hiện gần 250 trung tâm tiêm chủng của VNVC đang triển khai tiêm vaccine RSV của Pfizer (Mỹ, sản xuất tại Bỉ) dành cho phụ nữ mang thai từ 24-36 tuần và người lớn từ 60 tuổi trở lên. Vaccine giúp mẹ tạo kháng thể và truyền miễn dịch thụ động cho thai nhi, bảo vệ trẻ ngay từ khi chào đời. Theo các nghiên cứu lâm sàng, vaccine được chứng minh giúp giảm 81,8% nguy cơ trẻ mắc nhiễm trùng hô hấp dưới nặng cần chăm sóc y tế trong 90 ngày đầu đời, hiệu lực bảo vệ 69,4% đến 6 tháng tuổi.

Tính đến tháng 9/2025, vaccine được phê duyệt sử dụng tại hơn 60 quốc gia, đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia ở nhiều nước. Phản ứng sau tiêm thường nhẹ như đau, sưng tại chỗ tiêm, mệt mỏi hoặc sốt nhẹ và tự hết sau 1-2 ngày. Trước tiêm, bạn sẽ được khám sàng lọc kỹ, đánh giá tình hình sức khỏe, tiền sử bệnh lý và dị ứng để chỉ định phù hợp. Bạn cũng nên chuẩn bị kỹ các thông tin, chia sẻ kỹ với bác sĩ về các bệnh đang mắc, cũng như các phản ứng sau khi tiêm các vaccine trước đó để yên tâm hơn.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Dại là bệnh nhiễm virus cấp tính của hệ thống thần kinh trung ương, do động vật mang virus dại lây sang người qua vết cắn, cào, liếm lên vết thương hở. Bệnh dại hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị, khi đã khởi phát triệu chứng, gần 100% người và động vật tử vong. Do tính chất đặc biệt nguy hiểm của bệnh, bạn nên đến cơ sở y tế hoặc trung tâm tiêm chủng gần nhất càng sớm càng tốt để được bác sĩ tư vấn và chỉ định các mũi tiêm phòng dại. Tùy lịch sử tiêm ngừa dại trước đó, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ tiêm phù hợp và bạn cần tuân thủ đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.

Hiện Việt Nam có hai loại vaccine ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), tiêm bắp hoặc tiêm trong da. Người bị động vật cắn, cào nhưng chưa từng tiêm vaccine hoặc lịch tiêm các mũi vaccine trước đây không xác định rõ ràng có lịch tiêm 5 mũi, vào các ngày 0-3-7-14-28, đường tiêm ở bắp, hoặc 8 mũi vào ngày 0-3-7-28, với đường tiêm trong da. Tùy theo mức độ vết thương và tình trạng theo dõi được con vật, bác sĩ có thể chỉ định phối hợp thêm huyết thanh kháng dại.

Trường hợp của bạn đã tiêm muộn hơn so với lịch bác sĩ chỉ định, bạn nên đến cơ sở tiêm chủng càng sớm càng tốt để được bác sĩ tư vấn phù hợp.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus HBV gây ra, thường lây qua đường máu, từ mẹ sang con và đường tình dục. Virus gây ảnh hưởng lớn đến chức năng gan, có thể dẫn tới suy gan, xơ gan, ung thư gan và tử vong. Tiêm vaccine là cách phòng tránh lây nhiễm hiệu quả.

Người lớn trước khi tiêm ngừa, cần xét nghiệm máu xem cơ thể đã có kháng thể hay chưa hoặc có đang nhiễm viêm gan B hay không. Hai xét nghiệm tối thiểu trước khi tiêm ngừa là HbsAg và AntiHBs. Trường hợp đang mắc viêm gan B, bệnh nhân không cần tiêm vaccine, vì chủng ngừa lúc này không còn hiệu quả nữa. Nếu xét nghiệm máu chưa nhiễm virus (HBsAg âm tính) và chưa có kháng thể viêm gan B (AntiHBs âm tính), bạn sẽ được khuyến cáo tiêm ngừa.

Do đó, khi kết quả xét nghiệm của bạn cho thấy mức kháng thể dưới mức bảo vệ, bạn cần tiêm vaccine để bảo vệ cơ thể.

Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine viêm gan B dành cho người lớn và trẻ em, gồm Heberbiovac HB (Cu Ba) và Gene Hbvax (Việt Nam), Twinrix (Bỉ) phòng viêm gan A và B trong một mũi tiêm. Người lớn cần chủng ngừa ba mũi trong vòng 6 tháng, xét nghiệm viêm gan B trước khi nhắc lại. Trẻ em cần tiêm vaccine viêm gan B trong vòng 24 giờ sau khi sinh, sau đó theo sát lịch tiêm ngừa vaccine có thành phần viêm gan B như vaccine 5 trong 1 hoặc vaccine 6 trong 1.

Bạn năm nay 40 tuổi, lịch tiêm của bạn sẽ gồm ba mũi, trong vòng 6 tháng. Bạn đã có kết quả xét nghiệm định lượng kháng thể viêm gan B khi đi khám sức khỏe tổng quát, thì nên cầm kết quả này đến trung tiêm chủng để bác sĩ căn cứ quyết định mũi tiêm phù hợp cho bạn. Hằng năm, bạn nên khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra lượng kháng thể viêm gan B và tiêm nhắc khi kháng thể giảm.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Bệnh zona thần kinh do virus Varicella zoster gây ra, đây cũng là tác nhân gây thủy đậu trước đó. Sau khi khỏi bệnh thủy đậu, virus này "ngủ đông" trong các hạch thần kinh, chúng tái hoạt khi gặp điều kiện thuận lợi như: tuổi tác cao, mắc bệnh lý mạn tính, bị suy giảm hệ miễn dịch hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, căng thẳng kéo dài...

Biển hiện điển hình của zona thần kinh là những nốt mụn nước hoặc chùm mụn nước. Tại vùng da bị tổn thương, người bệnh có thể đau, rát, tê hoặc ngứa ran, dẫn đến sốt, mệt mỏi và mất ngủ. Mụn nước khi vỡ tạo thành những vết loét, rỉ dịch, còn có thể "mở đường" cho các tác nhân vi khuẩn, virus nguy hiểm xâm nhập như tụ cầu vàng, uốn ván...

Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng như đau dây thần kinh sau zona, loét giác mạc, giảm thị lực, mù lòa, mất thính giác, hội chứng Ramsay Hunt gây méo mặt, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, viêm màng não, viêm não... Dù hiếm gặp, song đã có những trường hợp bị viêm não do zona thần kinh nhưng không tìm thấy vết thương ngoài da.

Hiện nay, Việt Nam đã có vaccine Shingrix (GSK, Bỉ), tiêm cho người từ 50 tuổi trở lên tiêm hai mũi, cách nhau hai tháng, người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona thần kinh cần tiêm hai mũi cách nhau một tháng. Hiệu quả ngăn nguy cơ mắc bệnh và tái mắc lên tới 97% với người từ 50 tuổi trở lên, và đến 87% với người tự 18 tuổi nguy cơ cao.

Bạn 51 tuổi, có bệnh lý tiểu đường, nguy cơ cao mắc zona, lịch tiêm gồm hai mũi, cách nhau 1-2 tháng. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ chỉ định lịch tiêm phù hợp.

Cảm ơn câu hỏi của bạn!

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, chủ yếu là các chủng cúm A như H3N2, H1N1 và các chủng cúm B như Yamagata, Victoria gây ra. Bệnh có thể gây ra các triệu chứng điển hình là sốt, ho, sổ mũi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi... Trường hợp nặng, người bệnh có nguy cơ bị biến chứng viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng não, suy hô hấp, thậm chí tử vong.

Hiện Việt Nam đang có 4 loại vaccine cúm gồm Influvac Tetra (Hà Lan), Vaxigrip Tetra (Pháp), GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) và Ivacflu-S (Việt Nam), giúp phòng 4 chủng virus cúm kể trên.

Vaccine tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm trước đó được chỉ định tiêm hai mũi, cách nhau 1 tháng. Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn tiêm một mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm vaccine cúm bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, tiêm tốt nhất từ tháng thứ 4, giúp bảo vệ mẹ và truyền kháng thể thụ động, bảo vệ bé những tháng đầu đời chưa thể tiêm ngừa.

Sau khi tiêm vaccine cúm, cơ thể cần tối thiểu 2-3 tuần để tạo kháng thể bảo vệ và giảm dần từ sau 6-12 tháng. Các vaccine hiện nay được khuyến cáo cần tiêm nhắc một mũi mỗi năm để bổ sung kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành và có thể tiêm cách mũi trước đó tối thiểu 6 tháng. Trường hợp bạn muốn tiêm sớm hơn so với lịch hẹn nửa tháng hoàn toàn có thể được. Bạn nên sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được tiêm ngừa.

Cảm ơn câu hỏi của bạn!

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Vi khuẩn uốn ván có nhiều ngoài môi trường đất cát, bùn đất, xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở dù rất nhỏ. Khi xâm nhập vào cơ thể, nha bào uốn ván phóng thích độc tố đến hệ thần kinh, nguy cơ tử vong 10-90% hoặc để lại nhiều di chứng như rối loạn thần kinh thực vật, nhiễm trùng cơ hội, viêm phổi, teo cơ, cứng khớp...

Vaccine uốn ván có hiệu quả phòng bệnh lên đến 95% khi tiêm đủ liều, đúng lịch. Hiện Việt Nam có các loại vaccine phòng uốn ván gồm vaccine uốn ván đơn và phối hợp như 5 trong 1; 6 trong 1; 4 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt; 3 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván; 2 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván. Vaccine có thể tiêm chủ động hoặc tiêm khi có vết thương để chống phơi nhiễm.

Với trường hợp của bạn có vết thương và lội bùn lũ có nguy cơ mắc uốn ván cao. Hiện 15 trung tâm tiêm chủng VNVC ở miền Trung - Tây Nguyên đang triển khai tiêm vaccine uốn ván đơn và huyết thanh kháng uốn ván miễn phí. Bạn có thể đến các trung tâm này để được bác sĩ xem xét vết thương và chỉ định tiêm chủng vaccine và huyết thanh kháng uốn ván phù hợp. 15 địa chỉ của trung tâm như sau:

1. VNVC An Nhơn: 330 Trường Chinh, phường An Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 330 Trường Chinh, KV An Ngãi, phường Nhơn Hưng, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định).

2. VNVC Hoài Nhơn: 195 Trần Hưng Đạo, phường Bồng Sơn, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 195 Trần Hưng Đạo, phường Bồng Sơn, thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định).

3. VNVC Quy Nhơn: 07 Lê Duẩn, phường Quy Nhơn, pỉnh Gia Lai (ĐC cũ: quốc lộ 1D, Tổ 1, khu vực 8, phường Nhơn Phú, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định).

4. VNVC Phú Tài: 92-194 Lạc Long Quân, phường Quy Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 192-194 Lạc Long Quân, phường Trần Quang Diệu, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định).

5. VNVC Sông Cầu: 109 Đoàn Thị Điểm, phường Sông Cầu, Đắk Lắk (ĐC cũ: 109 Đoàn Thị Điểm, phường Xuân Yên, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên).

6. VNVC Tuy Hòa: 183 Nguyễn Huệ, phường Tuy Hòa, Đắk Lắk (ĐC cũ: 183 Nguyễn Huệ, phường 5, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên).

7. VNVC Nha Trang: L10-01 + L10-02 Tầng 10, TTTM Gold Coast, số 01 Trần Hưng Đạo, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa (ĐC cũ: STH22.20, 22.21, 22.22 khu đô thị mới Lê Hồng Phong II, đường số 04, phường Phước Hải, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa).

8. VNVC Ninh Hòa: thửa đất số 137, Tờ bản đồ số 28, Quốc lộ 1A, TDP Phước Đa 3, phường Ninh Hòa, Khánh Hòa (ĐC cũ: thửa đất số 137, tờ bản đồ số 28, Quốc lộ 1A, TDP Phước Đa 3, phường Ninh Đa, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa).

9. VNVC Phan Rang: 35 đường 21/8, phường Phan Rang, tỉnh Khánh Hòa (ĐC cũ: Số 35, đường 21/08, phường Phủ Hà, TP Phan Rang, tỉnh Ninh Thuận).

10. VNVC Buôn Ma Thuột: Số 07 Chu Văn An, Tân An, Đắk Lắk (ĐC cũ: Số 07 Chu Văn An, Tân An, TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk).

11. VNVC Ea Kar: 26 Nguyễn Tất Thành, xã Ea Kar, Đắk Lắk (ĐC cũ: 26 Nguyễn Tất Thành, Ea Kar , Ea Kar, Đắk Lắk).

12. VNVC Cư M’Gar: 8 Hùng Vương, xã Quảng Phú, Đắk Lắk (ĐC cũ: 08 Hùng vương, thị trấn Quảng Phú, huyện Cư M'gar, Đăk Lăk).

13. VNVC Pleiku: 264 Phan Đình Phùng, phường Diên Hồng, Tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 264 Phan Đình Phùng, Phường Yên Đỗ, TP Pleiku, tỉnh Gia Lai).

14. VNVC An Khê: 1316 Quang Trung, phường An Khê, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 1316 Quang Trung, tổ 2, Phường Tây Sơn, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai).

15. VNVC Đak Đoa: 326 Nguyễn Huệ, Đak Đoa, Gia Lai (ĐC cũ: 326 Nguyễn Huệ, thị trấn Đak Đoa, Đak Đoa, Gia Lai).

Ngoài vaccine, sau này nếu có vết thương, bạn nên xử trí vết thương ban đầu đúng cách là rửa ngay dưới vòi nước sạch để đẩy chất bẩn ra ngoài. Nếu vết thương chảy máu và dính nhiều bùn cát, nên dùng oxy già sát khuẩn đẩy các hạt bụi, cát bẩn ra ngoài và cầm máu. Tiếp theo, rửa lại vết thương bằng xà phòng, lau khô và đến cơ sở tiêm chủng để được tiêm ngừa dựa theo lịch sử tiêm chủng. Nếu đã tiêm đầy đủ vaccine uốn ván, lần sau vết có vết thương, bạn chỉ cần tiêm thêm một mũi vaccine và không cần tiêm thêm huyết thanh kháng uốn ván.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Việt Nam hiện có vaccine zona thần kinh của hãng dược phẩm GSK (Bỉ). Vaccine được chỉ định cho hai nhóm bao gồm: người từ 50 tuổi trở lên có sức khỏe bình thường, phác đồ tiêm gồm 2 mũi, cách nhau 2 tháng; người từ 18 tuổi trở lên nhưng có tình trạng suy giảm miễn dịch, mắc bệnh mạn tính như ung thư, đái tháo đường, suy thận, phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), tim mạch... Lịch tiêm gồm hai mũi, cách nhau một tháng. Như vậy, việc tiêm ngừa không chỉ phụ thuộc vào độ tuổi mà còn cả tình trạng sức khỏe. Bạn nên sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn.

Zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng cấp tính do virus Varicella zoster gây ra. Virus này lần đầu xâm nhập vào cơ thể sẽ gây bệnh thủy đậu, sau khi khỏi bệnh, virus không được đào thải hoàn toàn mà trú ẩn trong các hạch thần kinh. Khi mọi người lớn tuổi hoặc có bệnh lý nền, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, cơ thể không đủ sức đề kháng, virus sẽ tái hoạt động và gây bệnh zona thần kinh.

Bệnh thường có các biểu hiện như sốt, đau đầu, ngứa ran, đau rát vùng da bị nhiễm bệnh. Sau đó, các nốt mụn rộp bắt đầu nổi trên da, có thể đơn lẻ hoặc thành mảng rộng, gây đau đớn, châm chích, bỏng rát. Bệnh zona thần kinh thường bị ở một bên cơ thể, dọc theo theo các dây thần kinh ở vùng lưng, ngực, cổ, vai, cánh tay, mặt...

Đặc biệt, nhiều người bị ám ảnh không chỉ bởi cơn đau được ví như phỏng nước sôi, điện giật, kim đâm, mà còn ở những biến chứng hậu zona. Ví dụ như: đau thần kinh sau zona, giảm thị lực hoặc mù lòa, liệt một phần cơ mặt... Chưa kể, người bệnh có nguy cơ tái phát zona thần kinh. May mắn, tiêm đủ mũi vaccine zona thần kinh có hiệu quả phòng bệnh lên đến 97% ở người từ 50 tuổi trở lên, giảm đến 87% ở người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch và giảm hơn 90% biến chứng đau thần kinh sau zona và biến chứng khác.

Bên cạnh đó, mọi người nên giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, ăn uống đủ dinh dưỡng, tăng cường trái cây và rau xanh, ngủ đủ giấc, tránh tiếp xúc với người bệnh.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bác!

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây qua vết đốt của muỗi vằn cái Aedes aegypti. Bệnh thường diễn tiến qua ba giai đoạn gồm: khởi phát, nguy hiểm và hồi phục. Người mắc sốt xuất huyết thường sốt cao đột ngột, người mệt lả, nhức đầu, đau hốc mắt, đau cơ, đau họng, buồn nôn, nôn, kèm tiêu chảy. Đặc biệt, giai đoạn nguy hiểm thường rơi vào ngày thứ ba đến ngày thứ 7 kể từ khi khởi phát. Bệnh dễ đột ngột trở nặng, có thể biến chứng sốc sốt xuất huyết, suy gan, suy thận, suy tim cấp, rối loạn điện giải, nhiễm trùng, suy đa tạng, cô đặc máu và tử vong.

Sốt xuất huyết hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, người bệnh thường được điều trị triệu chứng như giảm đau, sốt, duy trì cân bằng điện giải và giảm nguy cơ xuất huyết, biến chứng. Do đó, phòng ngừa và phát hiện sớm bệnh là yếu tố quyết định giúp người bệnh tránh biến chứng nặng.

Bác và gia đình có thể phòng ngừa bệnh bằng vaccine. Hiện Việt Nam có vaccine sốt xuất huyết, phòng ngừa cả 4 type huyết thanh gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4, tiêm cho người từ 4 tuổi. Lịch tiêm gồm 2 mũi cách nhau 3 tháng. Phụ nữ nên chủng ngừa vaccine trước 3 tháng, tốt nhất một tháng trước khi mang thai. Tiêm đầy đủ vaccine giúp ngăn nguy cơ mắc bệnh hơn 80% và nguy cơ nhập viện hơn 90%. Bác 65 tuổi, vẫn có thể chủng ngừa, cần đảm bảo tiêm đủ 2 mũi để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.

Ngoài ra, sống ở khu vực nhiều bụi rậm, cây cối, bác có thể cân nhắc tiêm thêm vaccine phòng viêm não Nhật Bản, trung gian truyền bệnh là muỗi Culex. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, có thể để lại những di chứng vĩnh viễn về thần kinh và vận động như liệt hoàn toàn, động kinh, rối loạn tâm thần. Trẻ em mắc bệnh có thể bị chậm phát triển trí tuệ, nói, ngôn ngữ... Hiện Việt Nam có ba loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản cho trẻ em và người lớn, bao gồm: Jevax (Việt Nam) tiêm từ 12 tháng tuổi; Jeev (Ấn Độ) tiêm từ 12 tháng tuổi và Imojev (Thái Lan) tiêm từ 9 tháng tuổi chỉ có trong tiêm chủng dịch vụ. Tùy vào lịch sử tiêm chủng của mỗi người, bác sĩ sẽ tư vấn loại vaccine và lịch tiêm phù hợp.

Đồng thời, bác và gia đình cũng nên kiểm tra lại môi trường sống, vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát, dọn dẹp và loại bỏ hoặc vệ sinh thường xuyên các dụng cụ chứa nước mưa, nước dùng trong gia đình, thường xuyên thay nước lọ hoa để diệt bọ gậy, loại bỏ nơi trú ngụ của muỗi. Cả gia đình cũng tập thói quen ngủ trong màn kể cả ban ngày.

Cảm ơn câu hỏi của bác.

Chúc bác và gia đình nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, do các chủng virus cúm như A (A/H3N2 và A/H1N1) và các chủng cúm B gây ra. Trong đó, chủng A/H3N2 xuất hiện đột biến K mới, có tốc độ biến đổi nhanh, khả năng gây bệnh cao. Theo số liệu từ Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 tới nay, cả nước ghi nhận hơn 132.000 trường hợp mắc cúm mùa, trong đó có ba ca tử vong.

Các triệu chứng mắc cúm thường gặp như sốt cao, ho nhiều, đau họng, đau đầu, đau nhức cơ, mệt mỏi... Thông thường, bệnh thường khỏi sau khoảng 5-7 ngày. Tuy nhiên, ở các nhóm nguy cơ cao như trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh nền, phụ nữ mang thai, hệ miễn dịch yếu khiến nguy cơ mắc và biến chứng do cúm cao. Người bệnh có nguy cơ bị viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, suy hô hấp, viêm cơ tim, viêm màng não... phải nhập viện điều trị, thở oxy, thở máy. Phụ nữ mang thai nhiễm cúm còn có thể gây sảy thai, sinh non, dị tật thai nhi.

Tiêm vaccine cúm định kỳ là biện pháp hiệu quả, giúp giảm nguy cơ nhiễm và mắc bệnh, biến chứng nặng, tử vong. Phân tích từ các cơ quan chuyên môn cho thấy vaccine cúm vẫn hiệu quả, chống lại đột biến K của chủng cúm A/H3N2. Vaccine giúp giảm 70-75% nguy cơ nhập viện ở trẻ em và 30-40% ở người lớn.

Tại Việt Nam, có 4 loại vaccine cúm đang được cấp phép lưu hành, gồm loại của Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc và Việt Nam, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi cần tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng nếu chưa từng chủng ngừa cúm. Người từ 9 tuổi trở lên chỉ cần một mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm ở bất kỳ giai đoạn nào thai kỳ, tốt nhất từ tam cá nguyệt thứ hai. Virus cúm liên tục biến đổi và miễn dịch sau tiêm vaccine giảm dần trong 6-12 tháng. Do đó, mỗi người cần tiêm nhắc lại một mũi cúm hàng năm để duy trì hiệu quả bảo vệ.

Người nhà bạn 60 tuổi, có thể tiêm được cả 4 loại vaccine. Bạn nên đưa người nhà đến cơ sở tiêm chủng gần nhất để được thăm khám, tư vấn và chủng ngừa càng sớm càng tốt.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Từ cuối tháng 12/2024 đến hết tháng 11/2025, cả nước ghi nhận 95 ca nhiễm não mô cầu, tăng 74 ca so với cùng kỳ năm ngoái, ít nhất 3 trường hợp tử vong. Miền Bắc ghi nhận tăng 45% và khu vực phía Nam ghi nhận tăng 83% so với năm ngoái. Vi khuẩn lây qua đường hô hấp, gồm hít phải các giọt bắn dịch tiết mũi họng chứa vi khuẩn, tiếp xúc gần như hôn. Do đó, bất kỳ ai cũng có nguy cơ mắc bệnh, kể cả người trưởng thành khỏe mạnh. Đặc biệt, thanh thiếu niên 14–24 tuổi vừa là nguồn mang trùng chủ yếu, vừa dễ mắc bệnh do sinh hoạt tập thể, dùng chung đồ uống, hút thuốc.

Khi xâm nhập, vi khuẩn tồn tại ở vùng hầu họng, có thể nhân lên khi sức đề kháng suy giảm, gây viêm màng não hoặc nhiễm khuẩn huyết. Vi khuẩn gây ra hai thể bệnh chính là viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết hoặc có thể kết hợp cả hai khiến bệnh nhân rơi vào nguy kịch. Dù được chẩn đoán sớm và điều trị tích cực, tỷ lệ tử vong vẫn 10-20% và lên tới 50% nếu không điều trị. Với thể nhiễm khuẩn huyết tối cấp, tỷ lệ tử vong có thể tới 40%. Người sống sót thường mang di chứng như mất chi, giảm thính lực, rối loạn thần kinh, giảm trí nhớ.

Hiện nay, bệnh do não mô cầu có thể phòng ngừa nhờ vaccine, với 5 loại giúp phòng các nhóm huyết thanh não mô cầu thường gây bệnh trên người gồm A, B, C, Y, W-135. Cụ thể:

- Bexsero (Italy): loại thế hệ mới giúp phòng nhóm B, tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi và người lớn đến 50 tuổi

- VA-Mengoc BC (Cuba): giúp phòng hai nhóm B và C, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn đến 45 tuổi

- Menactra (Mỹ): giúp phòng 4 nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi đến người lớn 55 tuổi

- MenQuadfi (Mỹ): vaccine cộng hợp với giải độc tố uốn ván sản xuất theo công nghệ mới phòng 4 nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn (không giới hạn độ tuổi trên)

- Nimenrix: vaccine cộng hợp với giải độc tố uốn ván sản xuất theo công nghệ tiên tiến, phòng nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn (không giới hạn độ tuổi trên).

Bạn và gia đình có thể đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được thăm khám và tư vấn loại vaccine phù hợp và phối hợp tiêm phòng đầy đủ các nhóm vaccine để bảo vệ rộng. Ngoài ra, gia đình nên giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho, đeo khẩu trang nơi đông người, ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng và không dùng chung vật dụng cá nhân.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Hiện Việt Nam có hai loại vaccine ngừa HPV, giúp phòng sùi mào gà và các bệnh như ung thư cổ tử cung, âm hộ,âm đạo, hầu họng, hậu môn do các type HPV gây ra.Trong đó, vaccine Gardasil phòng 4 type virus phổ biến gồm 6, 11, 16 và 18, tiêm cho nữ từ 9-26 tuổi. Nữ giới từ 9 đến dưới 14 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau 6-12 tháng, từ 14 đến 26 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng. Còn vaccine Gardasil 9 là vaccine thế hệ mới, phòng 9 type virus gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, tiêm cho cả nam và nữ 9-45 tuổi. Trẻ từ 9 đến dưới 15 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau 6-12 tháng, 15-45 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng. Hiệu quả bảo vệ của vaccine lên tới hơn 90% khi tiêm đủ, đúng phác đồ.

Hiện chưa có khuyến cáo nào về việc không được quan hệ tình dục trong thời gian tiêm vaccine HPV. Trong quá trình tiêm mũi một, mũi hai, mũi ba vaccine HPV nếu sức khỏe cho phép, người tiêm vẫn có thể quan hệ tình dục bình thường. Tuy nhiên, vaccine không loại bỏ 100% nguy cơ nhiễm virus HPV. Sau tiêm, cơ thể cần khoảng 2 - 4 tuần để bắt đầu hình thành kháng thể và cần tiêm đủ phác đồ mới đạt được mức bảo vệ tối ưu. Do đó, nếu quan hệ tình dục không an toàn, bạn vẫn có thể bị phơi nhiễm HPV hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.

Bên cạnh đó, cơ thể sẽ có các phản ứng tại chỗ và toàn thân thông thường như ngứa, đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm, sốt dưới 39 độ C, khó chịu, mệt mỏi, chán ăn... sau tiêm. Bạn nên bổ sung đủ nước, chế độ ănđa dạng thực phẩm, nghỉ ngơi đầy đủ. Trường hợp sốt nhẹ, có thể dùng thuốc hạ sốt theo đơn hoặc thuốc hạ sốt thông thường (paracetamol).

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!