Trả lời:

Mơ là hoạt động bình thường của não, chủ yếu diễn ra trong giai đoạn chuyển động mắt nhanh (Rapid Eye Movement - REM), thường khoảng 90 phút sau khi vào giấc ngủ. Trong giai đoạn này, dù cơ thể nghỉ ngơi, não vẫn hoạt động mạnh, đặc biệt ở các vùng xử lý cảm xúc, trí nhớ, hình ảnh như hạch hạnh nhân, vùng hải mã và thùy chẩm.

Giấc mơ hỗ trợ giải tỏa cảm xúc, củng cố trí nhớ và thúc đẩy sự sáng tạo. Trong một số trường hợp, giấc mơ góp phần làm dịu căng thẳng và ổn định tâm trạng. Tuy nhiên, bạn thường xuyên gặp ác mộng, mơ quá nhiều và tỉnh dậy trong trạng thái mệt mỏi, đau đầu, tim đập nhanh... có thể là dấu hiệu của rối loạn giấc ngủ REM hoặc các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần như rối loạn lo âu, trầm cảm hoặc stress sau sang chấn. Người mắc các bệnh lý thần kinh như Parkinson, thoái hóa thần kinh hoặc đang dùng một số loại thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp... cũng có thể mơ nhiều, nói trong khi mơ, ngủ không yên.

Bạn nên đến các cơ sở y tế có chuyên khoa Thần kinh để kiểm tra. Bác sĩ có thể chỉ định thực hiện đo đa ký giấc ngủ (Polysomnography - PSG) nhằm đánh giá chu kỳ REM, chất lượng giấc ngủ và các rối loạn đi kèm nếu có. Thông qua các điện cực chuyên dụng, thiết bị đo đa ký giấc ngủ ghi lại sóng não, nhịp thở, nồng độ oxy, lượng khí vào ra phổi, nhịp tim, chuyển động mắt và chân trong lúc người bệnh đang ngủ.

Dựa trên các kết quả thu được kết hợp yếu tố lâm sàng, bác sĩ phân tích cấu trúc giấc ngủ, xác định nguyên nhân gây gián đoạn hay rối loạn giấc ngủ, từ đó điều trị phù hợp cho từng người bệnh. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm thần kinh để loại trừ tổn thương não bộ hoặc rối loạn dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng đến chu kỳ giấc ngủ.

Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, bạn nên duy trì thời gian ngủ đủ từ 7 đến 8 giờ mỗi đêm, đi ngủ và thức dậy vào cùng một khung giờ mỗi ngày, tránh thay đổi múi giờ sinh hoạt đột ngột. Trước khi ngủ, bạn nên hạn chế sử dụng thiết bị điện tử, không dùng cà phê, rượu bia hay các chất kích thích vì dễ ảnh hưởng đến chu kỳ ngủ sâu. Bạn có thể thư giãn nhẹ nhàng như đọc sách, nghe nhạc nhẹ, giữ phòng tối, yên tĩnh, thoáng mát để hỗ trợ não vào trạng thái nghỉ ngơi.

BS.CKI Nguyễn Hữu Khánh
Trung tâm Khoa học Thần kinh
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM