Kết quả siêu âm của bé Tài tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM ghi nhận ruột thừa đường kính 10 mm (bình thường dưới 6 mm), có thâm nhiễm mỡ cho thấy có phản ứng viêm ở ruột thừa và dịch ổ bụng. Xét nghiệm máu chỉ số bạch cầu 12.000/mm3 (bình thường dưới 10.000/mm3), trong đó số lượng bạch cầu trung tính chiếm 86%, cho thấy có tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn.

ThS.BS.CKI Tôn Thị Anh Tú, khoa Ngoại Nhi, cho biết bệnh nhi bị viêm ruột thừa cấp, lúc này ruột thừa đã vỡ, diễn tiến thành viêm phúc mạc. Bé cần phẫu thuật gấp, ngăn chặn vi khuẩn từ ổ bụng xâm nhập vào máu lan ra toàn thân, nguy cơ dẫn đến nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng, suy đa cơ quan như thận, gan, hô hấp... gây tử vong.

Bác sĩ rạch một đường nhỏ trên thành bụng, ở vị trí rốn và hai hố chậu, bơm khí CO2 và đưa camera vào ổ bụng đánh giá tổn thương, cắt bỏ ruột thừa. Vì ruột thừa viêm, bị vỡ khiến vi khuẩn lan vào toàn ổ bụng, bệnh nhi được rửa ổ bụng và đặt ống dẫn lưu. Sau hơn 60 phút, ca mổ thành công, bé Tài xuất viện sau 3 ngày.

Viêm phúc mạc ở trẻ là tình trạng viêm nhiễm lan rộng trong ổ bụng. Đây là một trong những biến chứng của viêm ruột thừa, diễn tiến nhanh, triệu chứng ban đầu của bệnh có thể dễ nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa thông thường. Trường hợp bé Tài để tình trạng này kéo dài ba ngày khiến ruột thừa bị viêm lâu, dẫn đến hoại tử, căng phồng, cuối cùng là vỡ ra.

Bên cạnh viêm phúc mạc, ruột thừa khi bị vỡ còn gây biến chứng áp xe ruột thừa - tình trạng ổ nhiễm trùng được khu trú, bao bọc lại quanh ruột thừa bởi cơ quan lân cận như ruột non, đại tràng, mạc nối, tạo thành một khối chứa đầy mủ gọi là ổ áp xe. Khi đó, phẫu thuật sẽ khó khăn do ruột dính nhiều, dễ bị tổn thương. Sau mổ nguy cơ tắc ruột cao hơn. Bệnh thường điều trị bảo tồn bằng kháng sinh trước để khối viêm tan đi rồi mới xem xét phẫu thuật cắt ruột thừa sau vài tuần hoặc vài tháng. Ngoài ra, còn có biến chứng đám quánh ruột thừa xảy ra khi các mô xung quanh bao lấy ruột thừa, viêm dính lại thành một khối chắc, sưng nề. Bệnh thường được điều trị bảo tồn bằng kháng sinh trước để khối viêm tan rồi bác sĩ mới xem xét phẫu thuật cắt ruột thừa sau vài tuần hoặc vài tháng.

Triệu chứng của viêm phúc mạc ruột thừa ở trẻ em là đau bụng âm ỉ hoặc đau quặn theo từng cơn âm ỉ, bắt đầu từ vùng bụng trên và quanh rốn rồi lan xuống hố chậu phải. Cơn đau có thể giảm đi khi ruột thừa bị vỡ nhưng sau đó sẽ lan tỏa khắp bụng. Trẻ có thể cảm thấy buồn nôn, chán ăn, chướng bụng, tiêu chảy, môi khô và lưỡi bẩn.

Trường hợp bị sốt như bé Tài kèm mệt mỏi, đau bụng nhiều, ăn uống kém... là biểu hiện cho thấy nhiễm trùng tăng, cần nhanh chóng nhập viện. Viêm phúc mạc ở trẻ thường được phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa, làm sạch ổ bụng, dẫn lưu dịch ứ đọng, truyền dịch, kháng sinh qua đường tĩnh mạch, nuôi ăn hỗ trợ.

Để phòng ngừa bệnh, phụ huynh cần phát hiện, điều trị kịp thời viêm ruột thừa trước khi bệnh tiến triển thành biến chứng. Khi trẻ có biểu hiện nghi ngờ bệnh, phụ huynh cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện, không tự ý cho trẻ uống thuốc. Bố mẹ nên duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng, khoa học, ăn chín uống sôi, khám sức khỏe định kỳ để tầm soát các bệnh đường tiêu hóa.

Đình Lâm

*Tên người bệnh đã được thay đổi