Người phụ nữ, 52 tuổi, cho biết một tháng trước thấy con thường ngẩn người, không cười nói vui vẻ. Sau nhiều lần trò chuyện, chị mới biết con có kinh nguyệt kéo dài bất thường, vùng kín ngứa ngáy, có mùi hôi nên thuyết phục con đi khám, điều trị.
Tuy nhiên, kết quả chẩn đoán khiến chị bị sốc, bèn cùng cả gia đình đưa con đến cơ sở y tế khác để khám. Qua bác sĩ khai thác, cô bé cho biết đã quan hệ với bạn trai và không dùng bao cao su, lo sợ bố mẹ biết chuyện sẽ thất vọng nên em nói dối. Trúc được chỉ định đốt laser, tái khám đúng lịch.
Học sinh cần được chỉ dẫn nhiều hơn trong vấn đề giới tính, sức khỏe sinh sản, cách phòng tránh bệnh lây qua đường tình dục. Ảnh minh họa: Vecteezy
Sau sự việc, chị Mai giảm bớt công việc, dành nhiều thời gian hơn cho các con, đồng thời tìm hiểu kỹ hơn về HPV, đưa hai con đi tiêm vaccine để phòng ngừa lây nhiễm chéo.
Còn Vượng, thiếu niên 17 tuổi, ở Hà Nội, bị bố phát hiện mắc sùi mào gà do quên xóa lịch sử tra cứu bệnh tình dục trên máy tính. Người cha lấy lại bình tĩnh, đưa con đi khám bệnh viện chuyên khoa và tìm cách đồng hành cùng con.
BS.CKI Nguyễn Lê Nga, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết sùi mào gà là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus HPV, chủ yếu type 6 và 11. Bệnh có thể lây qua quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung đồ cá nhân hoặc từ mẹ sang con.
Một khảo sát do Khoa Tâm lý học trẻ em và vị thành niên - Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện tại một số trường ở Hà Nội công bố năm 2018. Kết quả, 39% học sinh lớp 12 từng ít nhất một lần quan hệ tình dục, 10% học sinh THPT cho biết đã từng quan hệ với từ 3 người trở lên, 10% học sinh lớp 9 từng quan hệ tình dục.
Thống kê tại Bệnh viện Da liễu TP HCM, cho thấy hơn 50% người mắc bệnh lý lây qua đường tình dục thuộc độ tuổi từ 15-25 tuổi, dù nhóm này chỉ chiếm 25% dân số hoạt động tình dục. Những năm gần đây, số bệnh nhân dưới 18 tuổi luôn có xu hướng gia tăng. Mỗi năm, hàng trăm trẻ phải can thiệp thủ thuật để điều trị, trong đó sùi mào gà chiếm tỷ lệ cao nhất, với hơn 50% ca bệnh.
Hiện nay, bệnh sùi mào gà do virus HPV chưa có thuốc đặc trị. Người mang virus không có triệu chứng vẫn có thể làm lây lan virus. Để phòng bệnh, mọi người nên giữ lối sống lành mạnh như: chung thủy với bạn tình, sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, không dùng chung đồ cá nhân của người khác, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng...
Trẻ được phụ huynh đưa đi tiêm ngừa HPV tại VNVC để phòng bệnh chủ động. Ảnh: Hoàng Dương
Để phòng bệnh do HPV gây ra cho trẻ vị thành niên và thanh thiếu niên, bác sĩ Nga khuyến cáo người lớn, nhà trường cần trang bị kiến thức về sức khỏe giới tính, hậu quả của tình dục sớm. Cùng với đó, tiêm vaccine là biện pháp chủ động giúp phòng ngừa hiệu quả.
Hiện có hai loại vaccine ngừa HPV, trong đó, vaccine Gardasil phòng 4 type virus phổ biến gồm 6, 11, 16 và 18, tiêm cho nữ từ 9-26 tuổi. Nữ giới từ 9 đến dưới 14 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau 6-12 tháng, từ 14 đến 26 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng.
Vaccine Gardasil 9 là vaccine thế hệ mới, phòng 9 type virus gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, tiêm cho cả nam và nữ 9-45 tuổi. Trẻ từ 9 đến dưới 15 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau 6-12 tháng, 15-45 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng. Ngoài phòng sùi mào gà, vaccine cũng giúp phòng các bệnh như ung thư cổ tử cung, âm hộ âm đạo, hầu họng, hậu môn do các chủng HPV gây ra.
Tuấn Kiệt