Quai bị là bệnh truyền nhiễm cấp tính do Mumps virus gây ra. Bác sĩ Nguyễn Quang Vinh, Đơn vị Nam học, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM (IVF Tâm Anh TP HCM), cho biết khi nam giới mắc bệnh, virus có thể di chuyển qua máu và tấn công vào tinh hoàn gây sưng to, đau nhức dữ dội kèm sốt cao, làm tổn thương mô sinh tinh dẫn đến giảm sản xuất tinh trùng hoặc mất hoàn toàn khả năng sinh tinh. Các nghiên cứu cho thấy khoảng 20-35% nam giới bị viêm tinh hoàn. Trong các trường hợp nặng, tinh hoàn có thể bị teo vĩnh viễn dẫn đến vô sinh, nguy cơ xin tinh trùng hiến tặng để có con hoặc xin con nuôi.

Phương pháp điều trị cho nam giới vô sinh do biến chứng teo tinh hoàn sau mắc bệnh quai bị chủ yếu tập trung vào các kỹ thuật tìm kiếm tinh trùng, điển hình là vi phẫu micro-TESE. Bác sĩ Vinh cho biết kỹ thuật micro-TESE tại IVF Tâm Anh với hệ thống kính vi phẫu cao cấp có độ phóng đại gấp 30 lần nhằm tăng tỷ lệ thành công tìm thấy tinh trùng. Hệ thống phòng lab-trong-lab siêu sạch ISO 5 giúp mẫu mô tinh hoàn nhanh chóng được chuyên viên phôi học tiếp nhận để tìm kiếm tinh binh và thực hiện các kỹ thuật chuyên sâu trong IVF. Kỹ thuật ICSI tiêm tinh trùng vào bào tương noãn có thể tăng tỷ lệ thụ tinh. Hệ thống nuôi cấy phôi tối ưu mọi điều kiện, nhờ đó thu được nhiều phôi chất lượng tốt.

Bác sĩ Vinh khuyên nam giới mắc bệnh có thể giảm yếu tố nguy cơ vô sinh bằng cách đến bệnh viện khám và điều trị sớm, tránh tổn thương tinh hoàn. Những người bị tổn thương nhẹ được điều trị kịp thời bằng thuốc có thể phục hồi được một phần hoặc hoàn toàn khả năng sinh sản. Một số trường hợp nên trữ đông tinh trùng giúp kịp thời bảo tồn khả năng có con trong tương lai.

Không chỉ nam giới, nữ giới cũng có nguy cơ ảnh hưởng khả năng sinh sản do biến chứng của bệnh quai bị. Virus quai bị có thể gây viêm buồng trứng dẫn đến rối loạn chức năng buồng trứng, suy giảm dự trữ noãn, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng và khả năng thụ thai tự nhiên của phụ nữ. Nữ giới khi mắc quai bị nên điều trị sớm bằng thuốc để giảm nguy cơ viêm buồng trứng. Nữ giới chưa kết hôn nhưng khả năng sinh sản bị ảnh hưởng có thể trữ đông noãn để bảo tồn khả năng có con bằng noãn tự thân.

Vợ chồng sau kết hôn một năm chưa có thai nếu khám và điều trị sớm giúp tăng tỷ lệ có con của chính mình và giảm chi phí. Trong năm 2024, tỷ lệ đậu thai sau các lần chuyển phôi tại IVF Tâm Anh TP HCM trung bình hơn 78%. Ở trường hợp dưới 28 tuổi, tỷ lệ này gần 85%.

Hoài Thương