Trả lời:

Xoang là những hốc rỗng, chứa đầy không khí, nằm phía trong xương vùng hàm mặt. Viêm xoang là tình trạng niêm mạc lót bên trong các hốc xoang bị viêm, phù nề, xuất tiết nhiều dịch nhầy do virus, vi khuẩn, nấm, dị ứng, gây tắc nghẽn lỗ thông xoang.

Dịch ứ lâu ngày do tắc nghẽn trong xoang tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển mạnh, từ đó viêm xoang phát triển thành nhiễm trùng xoang. Lúc này, triệu chứng nặng hơn như chất nhầy đặc màu trắng, vàng hoặc xanh từ mũi chảy xuống phía sau họng, hôi miệng, nghẹt mũi, đau và sưng quanh mắt với mặt, giảm khứu giác cũng như vị giác, mệt mỏi, sốt, đau tai, đau đầu.

Nhiễm trùng xoang cấp tính là tình trạng triệu chứng kéo dài dưới 4 tuần, thường cải thiện sau 7-10 ngày. Triệu chứng nhiễm trùng xoang hơn 12 tuần, tái lại nhiều lần được xem là mạn tính. Ai cũng có thể bị nhiễm trùng xoang nhưng người tiền sử viêm mũi dị ứng, hen suyễn có nguy cơ cao hơn. Các yếu tố rủi ro khác gồm tiếp xúc với khói thuốc lá, polyp mũi, thay đổi áp suất (đi máy bay hoặc lặn biển). Nhiễm trùng xoang cũng có thể do bất thường về giải phẫu như lệch vách ngăn, quá phát cuốn giữa - cuốn dưới mũi.

Bệnh kéo dài hoặc không được điều trị đúng cách dễ gây biến chứng nguy hiểm. Một trong những biến chứng phổ biến nhất là viêm nhiễm lan rộng đến vùng mắt và các cấu trúc xung quanh gây viêm mô tế bào, viêm túi lệ, viêm tổ chức hốc mắt. Người bệnh cũng có thể bị áp xe hốc mắt, áp xe mi mắt, viêm dây thần kinh thị giác sau nhãn cầu gây suy giảm thị lực, mù lòa.

Nhiễm trùng xoang do vi khuẩn hoặc nấm có khả năng lan đến xương sọ (viêm tủy xương) vào não, gây viêm màng não hoặc áp xe, não úng thủy, dẫn đến di chứng liệt nửa người, suy giảm nhận thức, liệt dây thần kinh sọ, suy giảm thị lực và mất thính giác. Bệnh dễ gây biến chứng đến tai như viêm tai giữa, thường gặp ở trẻ em do cấu tạo ống vòi nhĩ nằm ngang và ngắn hơn. Dịch nhầy từ xoang khi chảy xuống họng liên tục gây viêm họng mạn tính, viêm amidan... Một trong những biến chứng nặng nhưng ít gặp của viêm xoang nhiễm trùng là huyết khối tĩnh mạch xoang hang, để lại di chứng lâu dài như liệt vận nhãn, mù, suy tuyến yên.

Người bệnh nhiễm trùng xoang trước tiên được điều trị nội khoa. Nếu bệnh tái phát thường xuyên, đã biến chứng và điều trị nội khoa không đáp ứng kèm lệch vách ngăn, polyp mũi, bác sĩ chỉ định phẫu thuật.

Để phòng ngừa, mỗi người nên hạn chế tiếp xúc người cảm lạnh, viêm nhiễm đường hô hấp. Tránh các tác nhân gây dị ứng như lông động vật, phấn hoa, không hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá. Đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà, tránh không khí ô nhiễm, bụi mịn, nên sử dụng máy tạo độ ẩm.

Nếu bạn có những triệu chứng sốt, nghẹt mũi, đau họng, chảy dịch mũi hôi, sưng trán, sưng mắt, nhìn mờ thì nên đi khám ngay tại chuyên khoa Tai Mũi Họng để bác sĩ chẩn đoán, điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng.

ThS.BS.CKI Diệp Phúc Anh
Trung tâm Tai Mũi Họng
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM