Gan có kích thước tương đương quả bóng bầu dục, màu đỏ sẫm, nặng khoảng 1,3 kg, nằm bên dưới lồng ngực phải và trên dạ dày. Nó bao gồm hai phần gọi là thùy (thùy trái nhỏ hơn và thùy phải lớn hơn).

Giải độc: Sau khi máu rời khỏi đường tiêu hóa và chảy vào gan, cơ quan này bắt đầu xử lý nhiều loại hóa chất gây hại trong máu. Các tế bào xử lý chất độc và phân hủy chúng thành các phân tử ít nguy hiểm hơn cho cơ thể. Ví dụ, các tế bào gan biến amoniac (chất được giải phóng khi tiêu hóa protein) thành một sản phẩm phụ vô hại gọi là urê, sau đó đào thải ure ra khỏi cơ thể qua nước tiểu.

Gan cũng xử lý rượu bằng cách chuyển hóa thành một chất hóa học gọi là acetate, chất này được các mô khác trong cơ thể phân hủy thành carbon dioxide và nước. Mỗi ngày, các tế bào gan tạo ra gần một lít mật - chất lỏng màu xanh đậm chảy vào các ống dẫn mật. Từ đó, mật đi vào tá tràng, một phần của ruột non, nơi nó phá vỡ chất béo thành các hạt nhỏ hơn, giúp tế bào hấp thụ chất dinh dưỡng có trong thực phẩm tốt hơn.

Kiểm soát lượng đường trong máu: Sau bữa ăn, gan làm việc với một cơ quan khác gọi là tuyến tụy để kiểm soát lượng đường trong máu (glucose). Nếu lượng đường trong máu xuống quá thấp, gan phân hủy lượng đường mà nó đã lưu trữ dưới dạng glycogen và giải phóng vào máu. Điều này giúp các tế bào có nhiều đường hơn để tạo năng lượng. Vào một số những thời điểm khác, khi lượng đường trong máu cao, gan lọc một số glucose từ máu và dự trữ dưới dạng glycogen để sử dụng sau.

Lưu trữ sắt: Gan lưu trữ phần lớn lượng sắt nạp vào và phân phối đến các bộ phận còn lại của cơ thể.

Tạo ra protein: Gan vừa có vai trò xử lý phần lớn những thứ di chuyển qua hệ tiêu hóa vừa đảm nhận nhiệm vụ tạo ra nhiều loại protein mà cơ thể cần. Các protein này bao gồm các yếu tố đông máu giúp cầm máu. Gan cũng tạo ra một loại protein gọi là albumin, hỗ trợ chất lỏng từ máu không thấm vào các mô khác trong cơ thể. Cơ quan này sản xuất ra một lượng lớn protein thuộc họ enzyme, có tác dụng phân hủy các phân tử khác nhau để cơ thể có thể sử dụng chúng tốt hơn.

Bảo vệ khỏi vi khuẩn: Khi cơ thể nhiễm trùng, gan đóng vai trò chống lại vi khuẩn. Cơ quan này có một số lượng lớn các tế bào gọi là thực bào giúp phát hiện và tiêu diệt virus, vi khuẩn gây hại.

Không giống như hầu hết các cơ quan khác trong cơ thể, gan có khả năng đặc biệt là tái tạo các bộ phận bị hư hỏng của chính nó. Khả năng tái tạo gan giúp các bác sĩ thực hiện được thủ thuật ghép gan từ người hiến tặng sống.

Anh Chi (Theo WebMD)