Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ mỡ quá mức, khi lượng mỡ vượt quá 5% trọng lượng gan. Ở giai đoạn một, lượng mỡ chiếm khoảng 5-10%, thường chưa gây tổn thương gan rõ rệt và có thể hồi phục nếu kiểm soát tốt. Nếu người bệnh tiếp tục lối sống không khoa học, gan tích tụ nhiều mỡ hơn và chuyển sang giai đoạn hai, ba. Lúc này lượng mỡ có thể vượt 30% trong lượng gan, gây viêm, tổn thương mô, làm tăng nguy cơ viêm gan mạn tính, xơ gan, ung thư gan.

Thạc sĩ, bác sĩ Đoàn Vĩnh Bình, Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết một số thay đổi lối sống, thói quen góp phần giảm mỡ tiếp tục tích tụ, kiểm soát triệu chứng.

Giữ cân nặng hợp lý là một trong những cách giúp ngăn ngừa gan nhiễm mỡ tiến triển. Người thừa cân béo phì giảm 5-10% trọng lượng cơ thể từ từ và ổn định có thể giảm mỡ tích tụ, cải thiện chức năng gan. Ngược lại, giảm cân quá nhanh hoặc theo những phương pháp cực đoan dễ gây hại cho gan, làm tăng nguy cơ tổn thương gan nghiêm trọng hơn.

Chế độ ăn uống khoa học hỗ trợ kiểm soát gan nhiễm mỡ. Người bệnh cần hạn chế tối đa thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, nước ngọt, tinh bột và rượu bia bởi chúng làm tăng tích tụ mỡ trong gan. Thay vào đó, tăng cường rau xanh, cá béo như cá hồi, cá thu giàu omega-3, ngũ cốc nguyên hạt và các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như trà xanh, nghệ, tỏi góp phần giảm viêm.

Tập thể dục đều đặn với cường độ vừa phải ít nhất 150 phút mỗi tuần giúp tăng cường chuyển hóa mỡ. Các hoạt động như đi bộ nhanh, bơi lội, đạp xe hay yoga góp phần giảm mỡ gan. Người làm việc văn phòng nên vận động nhẹ nhàng vài phút mỗi 1-2 giờ có lợi cho sức khỏe gan.

Bác sĩ Bình cho biết kiểm soát các bệnh nền như tiểu đường, rối loạn mỡ máu hay cao huyết áp rất quan trọng bởi những bệnh này có thể làm gan nhiễm mỡ tiến triển nhanh hơn. Người bệnh không tự ý dùng thuốc hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc mà chưa có chỉ định của bác sĩ. Một số loại có thể gây độc cho gan nếu dùng sai cách trong thời gian dài.

Sử dụng các loại thảo dược hỗ trợ bảo vệ gan nhờ tính an toàn và hiệu quả lâu dài, theo bác sĩ Bình. Một số thảo dược như nhân trần, diệp hạ châu hoặc cà gai leo, đặc biệt là wasabia và s.marianum có thể tăng cường thải độc, bảo vệ gan nhờ kiểm soát tế bào kupffer không hoạt động quá mức, hỗ trợ hạ men gan, phục hồi chức năng gan. Tuy nhiên, người bệnh cần tham khảo ý kiến nhân viên y tế trước khi sử dụng để tránh tương tác với thuốc điều trị khác.

Để ngăn gan nhiễm mỡ độ một tiến triển, người bệnh cần khám sức khỏe định kỳ, bao gồm siêu âm gan và xét nghiệm men gan ít nhất 6 tháng một lần, giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để can thiệp kịp thời. Theo dõi và chăm sóc gan đúng cách có thể ngăn ngừa bệnh tiến triển và giảm nguy cơ biến chứng.

Đình Diệu