Tôi năm nay 35 tuổi, làm việc tại Sài Gòn cho một công ty có tiếng trong nước. Sau hơn 10 năm đi làm, mức lương của tôi hiện vào khoảng 30 triệu đồng một tháng - không thấp, nhưng để gọi là dư dả thì chưa. Tôi vẫn đang ở nhà thuê, vẫn phải tính toán từng khoản chi tiêu hàng tháng, vẫn đắn đo trước khi mua một chiếc áo hay một đôi giày mới.
Ngày nào đi làm tôi cũng mang theo hộp cơm tự nấu từ nhà. Bữa trưa thường là cơm gạo lứt, ít rau luộc, một món mặn đơn giản. Thói quen đó giúp tôi tiết kiệm được 2-3 triệu mỗi tháng so với ăn ngoài, và cũng kiểm soát chế độ ăn uống lành mạnh hơn.
Tôi không nghĩ việc đó là "keo kiệt" hay "có tuổi nên sống khắc khổ". Tôi chỉ nghĩ đơn giản: tiền kiếm được không dễ, và càng nhiều tuổi, tôi càng hiểu giá trị của việc tiết kiệm cho tương lai, cho những rủi ro mình không lường trước được. Nhưng điều khiến tôi thực sự suy nghĩ là khi nhìn các đồng nghiệp trẻ Gen Z trong công ty.
Có bạn mới đi làm, thử việc, lương chưa đầy 10 triệu đồng, vậy mà trưa nào cũng gọi đồ ăn trên app. Một suất cơm 65.000 đồng, thêm cốc trà sữa 70.000 đồng. Cuối tuần, các bạn còn rủ nhau đi cà phê, check-in sang chảnh, hoặc mua sắm những món đồ công nghệ đắt tiền, theo trend.
Tôi không đánh giá, cũng không phủ nhận rằng Gen Z có quyền sống theo cách riêng của họ. Tôi từng trẻ, từng thích hưởng thụ, từng nghĩ "còn trẻ mà, tiền kiếm sau cũng được". Nhưng có lẽ, sự khác biệt nằm ở chỗ: tôi đã từng trả giá vì những suy nghĩ đó.
>> Lương 12 triệu nhưng đồng nghiệp cứ rủ ăn trưa 300.000 đồng
Tôi từng nợ thẻ tín dụng, từng phải vay bạn bè vì tiêu trước thu nhập, từng chật vật xoay sở khi có việc gấp, chỉ vì không có một khoản phòng thân. Chính những năm tháng "vung tay quá trán" ấy khiến tôi tỉnh ra, và đến giờ tôi mới sống thực tế như bây giờ.
Khi tôi hỏi một em đồng nghiệp trẻ: "Em tiêu như thế, cuối tháng có dư được đồng nào không?", em chỉ cười: "Em sống theo kiểu trải nghiệm, không tiết kiệm, vì tiết kiệm không bằng đầu tư vào chính mình".
Tôi đồng ý rằng trải nghiệm quan trọng. Nhưng liệu có đáng khi "trải nghiệm" mỗi ngày lại là một cốc trà sữa đắt hơn cả bữa cơm? Khi lương không tăng kịp mức tiêu, liệu sự trải nghiệm ấy có biến thành áp lực tài chính trong tương lai gần?
Tôi không nghĩ Gen Z sống sai. Tôi chỉ lo rằng, nếu thiếu kỹ năng quản lý tài chính cá nhân từ sớm, thì dù thu nhập cao hơn trong tương lai, các bạn vẫn sẽ cảm thấy "không đủ". Thu nhập cao không đồng nghĩa với tự do tài chính, và sống trải nghiệm không đồng nghĩa với sống buông thả. Tiết kiệm không phải để sống khổ, mà là để chủ động với cuộc sống của chính mình.
Có thể tôi không phải là hình mẫu mà các bạn trẻ ngưỡng mộ, nhưng tôi mong những gì mình đã trải qua sẽ giúp các bạn nhìn xa hơn một chút – không phải để sống dè sẻn, mà để sống vững vàng.
- Chồng tôi làm quần quật nhưng không tiêu đồng lương nào
- Tiết kiệm 2 triệu mỗi tháng để đầu tư
- 'Tôi phải giảm tiền đi siêu thị từ 5 triệu xuống hai triệu đồng'
- 'Lương tháng 50 triệu, tiết kiệm 30 triệu'
- 'Thu nhập 60 triệu mỗi tháng vẫn phải sống khổ để mua nhà'
- Đồng nghiệp mất hai căn nhà khiến tôi nhận ra mình tiêu tiền vô tội vạ