Bà mẹ hai con cho biết có thói quen lướt mạng xã hội để cập nhật tin tức mỗi ngày. Hôm đó, chị vô tình xem video Á hậu Thu Hương chia sẻ về quá trình điều trị ung thư cổ tử cung và biến cố đó đã thay đổi cuộc sống như thế nào. Sau khi xem xong, từ một người không để tâm đến vấn đề sức khỏe, Thảo thay đổi hoàn toàn suy nghĩ. Chị chủ động tìm hiểu qua các kênh chính thống, đọc thêm báo chí, biết HPV chủng nguy cơ cao đã được chứng minh gây ra hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung. Thảo quyết định đi khám phụ khoa cũng như tầm soát ung thư cổ tử cung để tự bảo vệ mình.

"Lần đầu tiên tôi cảm thấy sợ bệnh tật, vì nhận ra bệnh này có thể xảy đến với bất cứ ai", chị nói.

Theo Digital Vietnam 2024, Việt Nam có khoảng 72,7 triệu người dùng mạng xã hội, đưa nước ta vào top 10 quốc gia có người dùng mạng xã hội nhiều nhất thế giới. Điều này cho thấy mạng xã hội là môi trường tiếp cận thông tin rất rộng và trực tiếp với người dân Việt Nam. Đến 2025, báo cáo của Digital Vietnam công bố 95, 6% dân số Việt Nam trong độ tuổi 18–64 sử dụng internet và dành trung bình 6 giờ 05 phút mỗi ngày để online. Tỷ lệ sử dụng social media đạt mức 97, 5%, chỉ đứng sau Internet trên thiết bị di động (99%).

Từ thực trạng này, nhiều chương trình, chiến dịch nâng cao nhận thức về sức khỏe tình dục đã được triển khai trên đa kênh, trong đó có YouTube, TikTok..., giúp dễ dàng tiếp cận đông đảo người dùng mạng xã hội.

Minh Quân (33 tuổi, nhân viên truyền thông tại TP HCM) chưa từng nghe đến HPV cho đến khi xem TVC có KOL Khoai Lang Thang trên YouTube nhắc đến nguy cơ mắc bệnh cho cả hai giới từ vi rút này. Quân được biết HPV lây truyền phổ biến qua đường tình dục, dù đa số trường hợp nhiễm HPV có thể tự đào thải, nhưng việc nhiễm dai dẳng có thể gây ra các bệnh lý, tiền ung thư và ung thư liên quan ở cả nam và nữ nên đã chủ động tìm hiểu cách phòng vệ.

"Trước đây, tôi chưa từng nghĩ đàn ông có thể nhiễm HPV. Đến khi đọc được thông tin đàn ông cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng sức khỏe từ vi rút này, trong đó có cả ung thư, tôi đã tìm hiểu để tự bảo vệ mình", Quân cho biết.

Những câu chuyện như của Quân không còn hiếm. Cùng với sự phát triển của truyền thông và mạng xã hội, các chủ đề từng bị coi là riêng tư như quan hệ tình dục an toàn, dự phòng HPV đang được nói đến một cách cởi mở và khoa học hơn.

Sự thay đổi nhận thức phòng bệnh và chủ động tìm hiểu các bệnh tình dục cũng xuất phát từ nhu cầu chăm sóc sức khỏe gia tăng. Khảo sát Người tiêu dùng 2025 của PwC Việt Nam, cho thấy người Việt ngày càng chú trọng về sức khỏe. Trong đó "sức khỏe và chất lượng sống" nằm trong nhóm ưu tiên cao, "chủ động không chủ quan - sức khỏe là phải chủ động". Một số nghiên cứu cho thấy người Việt quan niệm "sống khỏe" không chỉ là "không bệnh tật", mà là khả năng "sống độc lập, làm những điều có ý nghĩa", cân bằng sức khỏe thể chất, tinh thần và cả tài chính.

Đây là tín hiệu tích cực, phản ánh sự thay đổi trong nhận thức cộng đồng về HPV. Việc chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản không chỉ góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh liên quan đến vi rút này mà còn hình thành thói quen chăm sóc sức khỏe lâu dài.

Yên Chi