VnExpress
Sức khỏe

img

×

Phòng vệ HPV
Ngay hôm nay!

Thông tin chung Trẻ em Người lớn
PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng
Phó Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội
Tìm hiểu về ung thư và bệnh lý liên quan đến HPV
  • Chào bạn!

    HPV là vi rút u nhú ở người lây truyền qua đường tình dục rất phổ biến. Có hơn 200 chủng HPV, được phân loại theo nhóm nguy cơ thấp và nhóm nguy cơ cao. Các chủng HPV nguy cơ thấp như 6, 11 là các chủng thường gặp nhất gây ra mụn cóc sinh dục và bệnh u nhú đường hô hấp tái phát (hiếm gặp). Trong khi các chủng nguy cơ cao có khả năng tiến triển thành ung thư ở nhiều bộ phận như cổ tử cung, âm đạo, hậu môn…

    Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính mỗi năm có hơn 620.000 ca ung thư mới ở phụ nữ và gần 70.000 ca ở nam giới do HPV gây ra (ước tính theo dữ liệu GLOBOCAN 2018). Ngoài việc là nguyên nhân của gần 100% trường hợp ung thư cổ tử cung, phân tích dịch tễ học tại Hoa Kỳ giai đoạn 2012–2016 cho thấy HPV còn là nguyên nhân của khoảng 91% ca ung thư hậu môn, 69% ca ung thư âm hộ, 75% ca ung thư âm đạo.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
BS.CKI Lê Thị Trúc Phương
Chuyên viên y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC
HPV có nguy cơ tái nhiễm không?
  • Chào bạn!

    HPV có hơn 200 chủng khác nhau. Nếu bạn đã nhiễm một chủng HPV vẫn có nguy cơ nhiễm lại chính chủng đã nhiễm trước đó, hoặc có thể nhiễm một chủng khác. Bạn có thể sẽ bị tái nhiễm và nhiễm mới nếu vẫn tiếp xúc với nguồn lây nhiễm vi rút.

    Khoảng 9 trong 10 trường hợp nhiễm HPV có thể tự khỏi mà không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, mặc dù phần lớn các trường hợp nhiễm HPV không có triệu chứng và tự khỏi, nhưng việc nhiễm dai dẳng có thể dẫn đến mụn cóc sinh dục và các ung thư liên quan.

    Các biện pháp phòng vệ HPV có thể kể đến gồm: thay đổi hành vi lối sống bằng cách không hút thuốc, tăng cường vận động thể lực, dinh dưỡng hợp lý; quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn, sử dụng bao cao su mỗi lần quan hệ. Bên cạnh đó, tiêm vắc xin HPV tại các cơ sở y tế, tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ cho phụ nữ 21-65 tuổi theo hướng dẫn của chuyên gia y tế. Ngoài ra, việc đã thực hiện cắt bao quy đầu có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm HPV ở nam giới theo một số nghiên cứu.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
BS.CKI Bạch Thị Chính
Giám đốc Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Biện pháp phòng vệ HPV và các ung thư và bệnh lý liên quan đến HPV
  • Chào bạn!

    HPV thường được nhắc đến khi nói về ung thư cổ tử cung vì đây là nguyên nhân của gần 100% trường hợp mắc bệnh. Đây cũng là loại ung thư phổ biến thứ hai ở phụ nữ trong độ tuổi 15–44 trên toàn thế giới (theo Tổ chức Y tế Thế giới - WHO), và phổ biến thứ 5 tại Việt Nam (theo thông kê của Globocan năm 2022).

    Ngoài ra, phân tích dịch tễ học tại Mỹ giai đoạn 2012–2016 cho thấy, HPV còn là nguyên nhân của khoảng 91% ca ung thư hậu môn, 69% ca ung thư âm hộ, 75% ca ung thư âm đạo. Trong năm 2018, ước tính có khoảng 690.000 ca ung thư do HPV trên toàn thế giới.

    Để phòng ngừa nhiễm vi rút HPV một cách hiệu quả, có thể kể đến biện pháp sau:

    - Duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm: không hút thuốc lá, tăng cường vận động thể lực, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để hỗ trợ miễn dịch.

    - Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su đúng cách giúp giảm nguy cơ lây nhiễm, dù không bảo vệ hoàn toàn do vi rút có thể lây qua vùng da không được bao phủ.

    - Tiêm vắc xin HPV tại các cơ sở y tế.

    - Cắt bao quy đầu ở nam giới: theo một số nghiên cứu, việc cắt bao quy đầu có thể giảm nguy cơ nhiễm HPV, từ đó gián tiếp hạn chế lây truyền cho bạn tình.

    - Vệ sinh vùng sinh dục đúng cách

    - Tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ: phụ nữ từ 21–65 tuổi nên thăm khám định kỳ và tầm soát ung thư cổ tử cung để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các bất thường liên quan đến HPV.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
ThS. Nguyễn Diệu Thúy
Chuyên viên Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
HPV lây truyền qua đường nào?
  • Chào bạn!

    HPV là vi rút lây truyền qua đường tình dục phổ biến trên thế giới. Đường lây nhiễm HPV chủ yếu là qua các hành vi tình dục, bao gồm quan hệ qua đường miệng - sinh dục và hậu môn - sinh dục (quan hệ tình dục bằng miệng hoặc hậu môn). HPV có thể lây khi tiếp xúc với vùng da hoặc niêm mạc đã bị nhiễm vi rút, thậm chí có thể lây truyền từ bộ phận này sang bộ phận khác trên cùng một người.

    Ngoài ra, HPV là vi rút bền vững, có khả năng đề kháng với nhiệt và tồn tại lâu trên các bề mặt ngoài cơ thể sống. HPV có thể được tìm thấy trên các bề mặt như phòng tắm công cộng, đồ lót… điều này cho thấy khả năng tồn tại của vi rút ngoài môi trường sống, dù nguy cơ lây truyền gián tiếp vẫn đang được nghiên cứu.

    Đặc biệt, HPV có thể lây truyền dọc từ mẹ sang con trong lúc sinh (hiếm gặp). Lưu ý, hiện chưa có bằng chứng rõ ràng về khả năng lây truyền HPV qua đường máu.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
BS.CKI Bạch Thị Chính
Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Trẻ vị thành niên có khả năng bị nhiễm HPV không?
  • Chào bạn!

    HPV là một trong những vi rút lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất trên thế giới, ảnh hưởng đến cả nam và nữ. Trong đó, theo một số nghiên cứu tại Hoa Kỳ giai đoạn 2003–2006, gần 50% các trường hợp nhiễm HPV xảy ra ở nhóm tuổi từ 15 đến 24. Vi rút HPV chủ yếu lây qua hoạt động quan hệ tình dục, bao gồm cả quan hệ bằng miệng, bộ phận sinh dục, hậu môn… Việc lây truyền cũng có thể xảy ra khi tiếp xúc với vùng da hoặc niêm mạc bị nhiễm HPV, hoặc qua vật dụng bị nhiễm vi rút.

    Bên cạnh đó, HPV cũng có thể lây qua tiếp xúc gián tiếp, chẳng hạn như sử dụng chung khăn tắm hoặc vật dụng nhiễm vi rút, theo một nghiên cứu của Đại học Y Vienna thực hiện vào năm 2013. HPV còn có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở, mặc dù trường hợp này hiếm gặp.

    Một nghiên cứu tại Tanzania cho thấy 8,4% bé gái từ 15–16 tuổi báo cáo chưa từng quan hệ tình dục (dựa trên lịch sử QHTD do người tham gia cung cấp) nhưng vẫn bị nhiễm HPV, trong đó 5,1% mang các chủng HPV nguy cơ cao. Điều này gợi ý rằng trẻ vị thành niên vẫn có nguy cơ nhiễm HPV trước khi bắt đầu quan hệ tình dục.

    Vì vậy, việc giáo dục giới tính và hướng dẫn trẻ vệ sinh cá nhân đúng cách là rất quan trọng. Phụ huynh nên chủ động dạy cho con về dinh dưỡng, tập thể luyện dục, hướng dẫn trẻ cách giữ vệ sinh thân thể và chủ động dự phòng HPV sớm cho con để giảm nguy cơ nhiễm vi rút này.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe!
TTƯT.TS.BS Nguyễn Thế Trường
Phó khoa Tiết niệu Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội
Nam giới nếu đã nhiễm HPV thì có nguy cơ bị vô sinh không?
  • Chào bạn!

    Theo một nghiên cứu lâm sàng tại Đại học Padova (Ý) công bố năm 2013 trên 61 nam giới bị vô sinh, sự hiện diện của HPV trong tinh dịch có thể liên quan đến việc giảm khả năng di chuyển của tinh trùng. Nghiên cứu chỉ ra rằng HPV có thể đóng vai trò góp phần gây vô sinh ở nam giới. Tuy nhiên vẫn cần nghiên cứu thêm về tác động của HPV ở nam giới để khẳng định mối liên quan này.

    Tại thời điểm này, chưa có phương pháp tầm soát các bệnh lý ung thư liên quan đến HPV dành cho nam. Một số biện pháp phòng vệ HPV cho nam giới có thể kể đến như: thay đổi hành vi lối sống bằng cách không hút thuốc, tăng cường vận động thể lực, dinh dưỡng hợp lý; quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn, sử dụng bao cao su mỗi lần quan hệ. Bên cạnh đó, nam giới cũng nên chủ động dự phòng HPV tại các cơ sở y tế. Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy việc đã thực hiện cắt bao quy đầu có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm HPV.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
BS.CKI Lê Thị Trúc Phương
Chuyên viên Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Tôi có thể làm gì để phòng ngừa nhiễm HPV và các bệnh lý liên quan?
  • Chào bạn!

    HPV là một trong các tác nhân lây truyền qua đường sinh dục phổ biến trên toàn cầu. Để phòng ngừa nhiễm vi rút HPV một cách hiệu quả, có thể kể đến các biện pháp sau:

    - Duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm: không hút thuốc lá, tăng cường vận động thể lực, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để hỗ trợ miễn dịch.

    - Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su đúng cách giúp giảm nguy cơ lây nhiễm, dù không bảo vệ hoàn toàn do vi rút có thể lây qua vùng da không được bao phủ.

    - Tiêm vắc xin HPV tại các cơ sở y tế.

    - Cắt bao quy đầu ở nam giới: theo một số nghiên cứu, việc cắt bao quy đầu có thể giảm nguy cơ nhiễm HPV, từ đó gián tiếp hạn chế lây truyền cho bạn tình.

    - Vệ sinh vùng sinh dục đúng cách.

    - Tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ: phụ nữ từ 21–65 tuổi nên thăm khám định kỳ và tầm soát ung thư cổ tử cung để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các bất thường liên quan đến HPV.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
ThS.BS Nguyễn Ngọc Tân
Bác sĩ khoa Tiết niệu Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội
Nam giới có cần dự phòng HPV hay không? Có phương pháp tầm soát các ung thư liên quan đến HPV ở nam giới không?
  • Chào bạn!

    Hiện nay, chưa có phương pháp sàng lọc thường quy được khuyến nghị để phát hiện các bệnh lý ung thư liên quan đến HPV ở nam giới. Tuy nhiên, để hạn chế nguy cơ nhiễm HPV và các bệnh lý liên quan, nam giới có thể thực hiện các biện pháp dự phòng sau:

    - Thay đổi hành vi lối sống bằng cách không hút thuốc, tăng cường vận động thể lực, dinh dưỡng hợp lý.

    - Quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn, sử dụng bao cao su đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm, nhưng không bảo vệ 100% vì không che phủ được tất cả khu vực có thể chứa vi rút.

    - Dự phòng HPV tại các cơ sở y tế.

    - Cắt bao quy đầu ở nam giới: theo một số nghiên cứu, việc cắt bao quy đầu có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm HPV.

    Vì HPV là vi rút lây truyền qua đường tình dục phổ biến trên thế giới, việc chủ động dự phòng nên được thực hiện cho cả bản thân và bạn tình.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
BS.CK II Nguyễn Bá Mỹ Nhi
Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM
Nếu tôi đã quan hệ tình dục hoặc đã từng nhiễm HPV thì phòng vệ có còn hiệu quả không?
  • Chào bạn!

    Nhiều người quan niệm chưa quan hệ tình dục hoặc chưa nhiễm HPV thì dự phòng HPV mới hiệu quả, vì đây là loại vi rút lây truyền phổ biến qua đường tình dục. Thông tin sai lệch này có thể xuất phát từ thực tế rằng thời điểm tốt nhất để dự phòng HPV là trước khi tiếp xúc với vi rút.

    Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa rằng những người từng quan hệ tình dục không cần hoặc không thể dự phòng nữa. Ngay cả khi bạn đã từng quan hệ tình dục hay thậm chí đã nhiễm HPV, việc dự phòng vẫn có thể bảo vệ bạn khỏi những chủng vi rút mà bạn chưa từng tiếp xúc.

    Hiện các nhà khoa học đã phân lập được hơn 200 chủng HPV, trong đó có khoảng 40 chủng lây nhiễm theo đường sinh dục và khoảng 15 chủng nguy cơ cao có khả năng gây ung thư.

    Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!