Tiệm bánh mì hấp Chị Đẹp nằm trên đường Cô Giang, quận Phú Nhuận, có bảng hiệu bên ngoài đơn giản, phía trước bố trí bàn ghế thấp cho khách ngồi thưởng thức món ăn. Bên trong đặt xửng tre hấp bánh và tủ chứa một số nguyên liệu ăn kèm. Theo chủ quán, tiệm mở bán từ năm 2009, mỗi ngày thu hút hàng trăm thực khách địa phương và nước ngoài tò mò đến thưởng thức bánh mì Việt kiểu mới lạ.
Quán lưu giữ công thức bánh mì hấp suốt 16 năm, với các nguyên liệu ăn kèm như bì heo, thịt bò, xíu mại, sắn sợi, mỡ hành, đậu phộng, hành phi, rau sống và nước mắm chua ngọt pha theo công thức riêng. Món sử dụng bánh mì để qua ngày, đã nguội và không còn giòn, sau khi hấp sẽ mềm mịn, thơm, thường được cuốn với rau sống tương tự cách ăn bánh xèo.
Bánh mì hấp cuốn cùng rau sống tương tự cách ăn bánh xèo. Ảnh: Hà Phương
Chủ tiệm hiện tại là chị Thủy, 34 tuổi, cho biết trước đây quán có tên là "Bánh mì hấp 83", nhưng do nhiều khách đến ăn thường gọi chị là "chị đẹp" nên quyết định đổi tên quán thành "Bánh mì hấp Chị Đẹp".
Đầu bếp Nguyễn Thanh Cường, quán quân Vua đầu bếp Việt 2015, cho biết món bánh mì hấp ra đời trong thời bao cấp hay những năm hậu chiến ở miền Nam, khi người dân tận dụng bánh mì nguội để tạo ra món ăn nóng hổi, vừa tiết kiệm vừa đủ chất.
"Người Sài Gòn xưa thường tận dụng những ổ bánh mì cũ để tránh lãng phí, cắt nhỏ, rưới nước xương hoặc nước dừa rồi hấp lại cho mềm, sau đó thêm các món ăn kèm tùy thích như xíu mại, thịt băm, pate, mỡ hành, tóp mỡ, bì", anh Cường nói, cho biết đến nay một số gia đình giữ thói quen này.
Tiệm Chị Đẹp góp phần đưa món ăn dân dã của người Sài Gòn xưa đến gần hơn với thực khách hiện đại và du khách quốc tế. Chị Thủy kể trước khi mở quán tại TP HCM, mẹ chị tự mày mò cách xào thịt, làm bì và pha nước mắm sao cho vừa ý nhất. Bà truyền lại toàn bộ kinh nghiệm và công thức cho con cháu, để thế hệ sau tiếp tục duy trì và phát triển quán.
Bánh mì được cắt thành từng miếng nhỏ trước khi hấp. Ảnh: Hà Phương
Theo chủ quán, trung bình một phần ăn tương đương với một ổ bánh mì, khách gọi phần lớn thì chị dùng khoảng một ổ rưỡi. Bánh được cắt thành từng miếng nhỏ trước khi hấp, cho vào xửng rồi xịt thêm nước để giữ độ ẩm và giúp bánh mềm hơn. Chị Thủy cho biết bánh hấp trong khoảng 5 đến 10 phút sẽ đạt độ mềm vừa phải. Khi thấy bánh trong xửng gần hết, chị cho tiếp bánh mới vào hấp và ủ nóng để kịp phục vụ khách. Ngoài ra, các món ăn kèm đều do chị làm theo công thức gia truyền và bán hết trong ngày.
Tiệm mở cửa phục vụ khách từ 11h đến 16h hằng ngày, nhưng chị Thủy bắt đầu dọn hàng và chuẩn bị nguyên liệu từ 5h sáng. Quán có không gian khá hạn chế nhưng vẫn đón khách đều đặn và phục vụ cả theo hình thức mang đi. Chủ tiệm cho biết mỗi ngày quán phục vụ hơn 50 phần bánh mì hấp và hầu hết khách sẽ gọi thêm gỏi cuốn, bánh tầm bì hoặc trà tắc. Một phần bánh mì hấp ăn cùng bì, bò hoặc xíu mại có giá từ 55.000 đồng đến 75.000 đồng tùy kích thước.
Phía trước quán bố trí bàn ghế thấp cho khách ngồi thưởng thức món ăn. Ảnh: Hà Phương
Phần lớn khách địa phương ghé quán đều là khách quen. Không ít người ở xa vẫn tìm về để thưởng thức hương vị món ăn "thời xưa". "Món vẫn giữ nguyên hương vị suốt hàng chục năm, giá cả hợp lý, thích hợp cho bữa xế chiều cùng gia đình có trẻ nhỏ", Hồng Thuỷ, sống tại quận Bình Thạnh, nói và cho biết thường liên hệ quán trước khi đến để đảm bảo có chỗ ngồi.
Hoàng Tiến, 33 tuổi, sống ở quận 5, cho biết một phần ăn ở quán đủ khiến anh no bụng cho cả bữa.
"Tôi ăn bánh mì hấp từ khi còn nhỏ và luôn muốn tìm lại hương vị quen thuộc giữa lòng thành phố. Tình cờ thấy thông tin về quán trên mạng, tôi đã đến ăn thử và gắn bó với quán suốt hai năm nay vì nước chấm đậm đà cùng phần ăn được trình bày đẹp mắt, gọn gàng", anh Tiến nói.
Một số du khách nước ngoài cũng ghé quán để trải nghiệm cách thưởng thức bánh mì Việt theo kiểu mới. Gọi một phần bánh mì hấp bò lớn, du khách Đức Christian Weizenegger cho biết thích nhất phần nước mắm chua ngọt, vì khi kết hợp với bánh mì mềm và thịt bò xào, món ăn trở nên hài hòa và tròn vị.
"Bánh mì Việt kiểu kẹp thịt đã quá quen thuộc với tôi và nhiều thực khách nước ngoài. Tôi nghĩ cần giới thiệu thêm món bánh mì hấp, một biến tấu thú vị mà tôi tin họ sẽ thích", Chris nói.
Ở TP HCM hiện không có nhiều hàng quán bán bánh mì hấp. Dù độc lạ, món thường được làm nhanh gọn tại nhà và dùng như bữa ăn nhẹ trong gia đình thay vì kinh doanh. Ngoài tiệm Chị Đẹp, khách có thể ghé tiệm bánh mì hấp nước dừa Cô Tiên trên đường Nguyễn Duy, quận 8. Quán mở cửa từ 11h trưa hằng ngày, giá mỗi phần khoảng 35.000 đồng.
Hà Phương