Có một thực tế là người Việt đang gánh nghịch lý đáng lo ngại: bệnh tật do ăn uống ngày càng phổ biến, trong khi phần lớn người dân (từ người nấu đến người ăn) chưa được phổ cập kiến thức dinh dưỡng cơ bản.
Một suất cơm bình dân bán ở quán có thể chứa đến 5 gram muối, gấp đôi khuyến nghị của WHO. Tương tự, lượng dầu chiên, đường, bột ngọt... trong các món ăn đường phố cũng vượt ngưỡng an toàn. Tất cả âm thầm tích lũy qua từng bữa, từng ngày, dẫn đến cao huyết áp, tiểu đường, gout, gan nhiễm mỡ và thận mãn tính – những bệnh không lây nhưng đang "ăn mòn" ngân sách y tế quốc gia và tuổi thọ của dân tộc.
Trong khi đó, thiên nhiên và truyền thống ẩm thực Việt lại trao sẵn cho chúng ta những công cụ phòng bệnh tuyệt vời:
Rau thơm như húng, tía tô, kinh giới không chỉ tăng vị mà còn kháng viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ tiêu hóa;
Gừng, nghệ, sả, hành tím, tỏi là những gia vị - dược liệu, có khả năng chống oxy hóa, điều hòa huyết áp, giảm viêm và ngừa ung thư;
Chanh, giấm, cà chua, hành tây có thể tăng hương vị tự nhiên mà không cần thêm muối;
Nước hầm xương, nước luộc rau củ có thể thay các hạt nêm công nghiệp;
>> Bệnh tật sau 26 năm ăn uống hàng quán lề đường
Tuy nhiên, những lợi ích đó sẽ không thể phát huy nếu bản thân người nấu không biết, trong khi người ăn cũng không hiểu, và người bán không được hướng dẫn. Tôi cho rằng, đã đến lúc người Việt cần đưa khoa học dinh dưỡng ra khỏi giảng đường, bước vào từng bếp ăn của quán phở, quán cơm bình dân, hay mỗi căn bếp gia đình và trường học.
Phòng bệnh phải bắt đầu từ bữa ăn. Khi người dân hiểu rằng mỗi nhúm muối, thìa đường, cọng rau, lát chanh đều có thể là thuốc hoặc chất gây hại, họ sẽ tự chọn con đường lành mạnh để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Một quốc gia muốn khỏe mạnh không thể chỉ xây thêm bệnh viện, mà cần gieo mầm sức khỏe từ thói quen ăn uống hàng ngày, bằng tri thức dinh dưỡng phổ cập đến từng người.
Theo số liệu được Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP HCM (HCDC) công bố ngày 18/2, trung bình một người dân TP HCM tiêu thụ 8,5 g muối mỗi ngày, cao hơn nhiều so với mức khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là dưới 5 g muối một ngày. Theo các chuyên gia, ăn mặn làm tăng tỷ lệ mắc tăng huyết áp và các trường hợp tử vong do bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ... Quá trình đô thị hóa, lối sống ít vận động, nhận thức về dinh dưỡng hạn chế, sự mất cân đối trong chế độ ăn uống như tiêu thụ ít rau xanh, trái cây, thói quen ăn mặn, nhiều chất béo... đã góp phần gia tăng tỷ lệ thừa cân béo phì ở các lứa tuổi, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm.
- Năm đồng nghiệp cùng ngoáy đũa vào nồi lẩu chung
- Cách tôi ứng phó khi sếp ngoáy đũa vào nồi lẩu
- 'Tôi phát hoảng vì những thói quen dùng đũa xấu'
- Con 9 tuổi béo 50 kg vì mẹ luôn sợ bị đói
- Nhập viện vì ai đồn gì tốt là ăn cật lực
- Khách cắm đũa vào lọ giấm của quán phở để tiệt trùng