Các chương trình thẻ vàng, thẻ xanh của Nhật Bản, Hàn Quốc liên tục mở rộng cửa đón lao động trình độ cao của VN, nhưng sau nhiều lần đến VN hội thảo, chào mời, phía bạn vẫn phải ra về trắng tay. Trong khi đó, nhu cầu lao động đi làm việc ở thị trường lương cao rất lớn. Mỗi ngày, Trung tâm thông tin của Cục Quản lý lao động ngoài, nước tiếp nhận mấy chục cuộc điện thoại hỏi đi xuất khẩu lao động ở Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Canada.
Ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Cục trưởng Quản lý lao động ngoài nước cho biết, khó khăn hiện nay là đào tạo nguồn. Để có lao động đạt yêu cầu về ngoại ngữ và tay nghề đòi hỏi nhà nước, đặc biệt là lao động, phải chấp nhận đầu tư tương đối tốn kém về thời gian và tiền bạc. Trong khi hiện nay đa số lao động VN có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài đều nghèo, tâm lý muốn đi nhanh, kiếm tiền nhanh.
 |
|
Lao động được dặn dò lần cuối trước khi xuất cảnh. Ảnh: H.K. |
Để tạo lối thoát, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lao động như Simco, Châu Hưng, OSC Việt Nam đã bỏ hàng chục tỷ đồng xây dựng trường nghề nhằm đào tạo được lao động có kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu đa dạng và ngày càng khó tính của đối tác nước ngoài. Một số doanh nghiệp liên kết với đối tác nước ngoài để dạy nghề, ngoại ngữ cho lao động, cấp chứng chỉ theo chuẩn quốc tế.
Nhiều tỉnh đã mạnh dạn chi ngân sách hàng tỷ đồng hỗ trợ lao động chi phí học tiếng, giáo dục định hướng. Phú Thọ trong 2 năm đầu thí điểm 2002-2003 đã mạnh tay chi hơn 2 tỷ đồng hỗ trợ lao động học tiếng để đi Malaysia. Bà Nguyễn Thị Kim Hải, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ cho biết, kết quả thu được rất khả quan, bình quân Phú Thọ luôn có khoảng 10.000 lao động làm việc ở nước ngoài. Năm 2006 lao động gửi tiền về cho gia đình qua hệ thống ngân hàng tỉnh là 600.000 tỷ đồng, bằng số thu ngân sách của tỉnh.
Về phía nhà nước, ông Nguyễn Thanh Hòa, Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, cho biết, đang nghiên cứu thí điểm mô hình đào tạo ngoại ngữ và tay nghề đạt chuẩn cho lao động để cung ứng đi các thị trường quốc tế lương cao. Hiện Bộ xúc tiến nghiên cứu thị trường, dự báo ngành nghề đào tạo, đặc biệt là chuẩn đào tạo của các nghề mà nước bạn yêu cầu.
"Ví dụ đào tạo ngoại ngữ bạn yêu cầu theo chuẩn nào, nghề y tá hoặc nghề hàn chuẩn của bạn là gì, trên cơ sở đó ta mới đặt mua hoặc yêu cầu bạn cung cấp giáo trình, thuê chuyên gia đào tạo hoặc hợp tác với bạn đào tạo. Nếu không làm thế, đào tạo sẽ chung chung, lãng phí cho cả lao động và nhà nước", ông Hòa nói.
Một tín hiệu mừng là hiện do Hàn Quốc quy định bắt buộc lao động đi làm việc tại nước này phải qua được kỳ kiểm tra tiếng Hàn, nhiều lao động đã chuyển biến nhận thức để tự đầu tư học tiếng, kiếm việc làm. Vì vậy 9 tháng đầu năm nay trong khi thị trường Malaysia giảm về số lượng (chỉ còn trên 21.000 lao động, giảm gần 17.000 người so với năm 2006) thì Hàn Quốc và Nhật Bản lại tăng cao.
Hồng Khánh