Ít người còn nhớ Tito Vilanova là người đầu tiên sút tung lưới một đội bóng do Jose Mourinho dẫn dắt. Tình huống ấy diễn ra trong trận Lleida gặp Barca, Copa Catalunya năm 1998. Vào thời điểm đó, Mourinho, với tư cách trợ lý, thay Louis Van Gaal dẫn dắt Barca trong giải đấu mang tính địa phương. Thi đấu ở vị trí tiền vệ cho Lleida, Vilanova đã ghi một bàn thắng vào lưới đội bóng cũ. Nhưng đó cũng là điểm sáng duy nhất của cựu cầu thủ này trước khi thay Pep Guardiola dẫn dắt Barca sau này.
Chào đời tại xứ Catalan, Vilanova gia nhập lò đào tạo trẻ Barca trong thập niên 1980. Khác với nhiều cầu thủ cùng lứa, ông không đủ khả năng lên đội một và buộc phải ra đi. Trong vòng 10 năm, Vilanova chơi cho một loạt đội bóng có đẳng cấp thấp hơn như Figueres, Celta Vigo, Barbajoz, Mallorca... Trước khi giải nghệ, HLV Barca hiện nay thậm chí chơi cho đội hạng ba Gramenet.
HLV nhiều ý tưởng
Dựa vào lý do Vilanova không có sự nghiệp cầu thủ nổi bật, nhiều chuyên gia từng cho rằng ban lãnh đạo Barca đã phạm sai lầm khi bổ nhiệm HLV này làm trợ lý cho Guardiola vào năm 2007. Thực tế đã chứng minh không có gì là không thể xảy ra ở Barca. Vào thời điểm bốn năm trước, Vilanova thậm chí có nhiều kinh nghiệm huấn luyện hơn Guardiola nhờ bốn năm làm HLV cho FC Palafrugell và giữ vai trò giám đốc kỹ thuật cho Terrassa FC ở giải hạng tư.
Trong năm đầu tiên cùng hợp tác, kinh nghiệm của Vilanova đã giúp ích rất nhiều cho người bạn giữ vai trò HLV trưởng. Thành công trong việc đưa Barca B thăng hạng, bộ đội HLV người Tây Ban Nha tiến lên đội một vào năm 2008 sau sự ra đi của Frank Rijkaard. Phần còn lại thì tất cả đều đã biết.
Khi còn dẫn dắt Barca, chính Guardiola từng thừa nhận những ý tưởng độc đáo của Vilanova. Đây cũng là lý do khiến HLV hay nhất năm 2011 không ngần ngại để cử vị trợ lý thân thiết làm người thay mình vào tháng 5 vừa qua.
Những gì diễn ra trong nửa năm gần đây đã chứng minh phần nào sự lựa chọn đúng đắn của ban lãnh đạo Barca cũng như niềm tin của Guardiola. Vilanova đã có những thay đổi chiến lược về đội hình, ví dụ cho Adriano chơi cao hơn, Fabregas đá chính nhiều hơn, hoặc Alex Song về đá trung vệ trong khi Puyol và Pique chấn thương. Những thay đổi này đã góp phần không nhỏ vào thành tích bất bại ở La Liga và đoạt vé đi tiếp ở Champions League một cách nhanh chóng.
Phải phẫu thuật khối u lần thứ hai trong vòng một năm, có thể Vilanova đang đánh mất cơ hội làm việc lâu năm cho Barca như Guardiola từng có. Nhưng những đóng góp trong 5 năm qua, đặc biệt là nửa đầu mùa giải 2012-2013, luôn được giới hâm mộ trân trọng. Đó cũng là lý do tại sao ban lãnh đạo Barca quyết giữ ghế chờ đến khi Vilanova bình phục.
Thúy An