Kẽm đóng đa dạng vai trò từ việc chuyển hóa năng lượng, hình thành tế bào, góp phần xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh đến hỗ trợ hệ tiêu hóa vận hành hiệu quả. Nhờ thế, vi chất này hỗ trợ phát triển thể chất và trí tuệ ở trẻ nhỏ, đặc biệt dưới 5 tuổi.
Việc thiếu kẽm không dễ phát hiện sớm, chỉ biểu hiện rõ rệt khi tình trạng đã kéo dài. Khi đó, trẻ thường có dấu hiệu như biếng ăn, xanh xao, chậm lớn, dễ mắc các bệnh lý về đường hô hấp (viêm hô hấp, viêm phổi...) hay tiêu hóa như tiêu chảy. Thiếu kẽm huyết thanh không chỉ ảnh hưởng đến miễn dịch mà còn phần nào tác động đến vị giác cũng như cảm giác thèm ăn, qua đó ảnh hưởng đến chế độ dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể của trẻ.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính đến năm 2020, khoảng 22% trẻ dưới 5 tuổi ở 204 quốc gia và vùng lãnh thổ bị thiếu kẽm. Riêng ở Việt Nam, kết quả tổng điều tra Dinh dưỡng năm 2019-2020 của Viện Dinh dưỡng cho thấy khoảng 60% trẻ em trong nhóm từ 6 tháng đến gần 5 tuổi bị thiếu kẽm.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến đễn tình trạng trẻ thiếu kẽm. Đầu tiên, việc bổ sung kẽm qua thực phẩm tự nhiên không hề dễ dàng, đặc biệt khi trẻ có khẩu vị kén chọn. Mai Phương (29 tuổi, TP HCM) cho biết luôn cố gắng chuẩn bị đa dạng các món thịt, cá, rau củ cho con. Thế nhưng bé khá kén ăn. Với tôm, cua, thịt bò, bé cũng chỉ ăn được vài thìa. "Ép ăn thì con lại sợ và càng biếng ăn hơn", Phương nói.
Hiệu suất hấp thụ kẽm thấp hay biếng ăn có thể là nguyên nhân dẫn đến thiếu kẽm ở trẻ. Ảnh: Pexels
Thêm vào đó, cơ thể trẻ chỉ hấp thụ được một lượng kẽm tương đối thấp từ thực phẩm, thường dao động trong khoảng 10-30%. Hiệu suất hấp thu kẽm có thể bị giảm do quá trình chế biến hoặc do các yếu tố sức khỏe ảnh hưởng đến hấp thu như nhiễm giun, rối loạn tiêu hóa... Những yếu tố này khiến nguy cơ thiếu hụt kẽm ở trẻ vẫn hiện hữu, ngay cả khi cha mẹ đã nỗ lực chăm chút bữa ăn hàng ngày cho con.
Trước thực trạng thiếu kẽm phổ biến, WHO khuyến nghị chủ động bổ sung kẽm cho trẻ, đặc biệt nhóm dưới 5 tuổi. Kẽm có thể bổ sung qua việc ăn nhiều món chứa nhiều vi chất này, nhóm đầu là hải sản (hàu, sò, cua, tôm, cá biển), thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn), thịt gia cầm, sữa, trứng. Một số thực phẩm nguồn gốc thực vật cũng chứa hàm lượng kẽm nhất định như đậu (đậu Hà Lan, đậu nành, đậu xanh...), hạt (điều, lạc, vừng, ngũ cốc nguyên hạt..), nấm, rong biển, chocolate đen, bánh mì nâu. Ngoài ra còn có rau (măng tây, mướp đắng, ngó sen, rau bí, mồng tơi, ớt chuông, muống, ngót, bông cải xanh...), quả (chuối, bơ...).
Bên cạnh nguồn kẽm từ các thực phẩm tươi sống, cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng đã được nghiên cứu. Một số sản phẩm sữa kết hợp kẽm cùng nhiều vi chất thiết yếu giúp cha mẹ bù đắp "khoảng trống dinh dưỡng" cho trẻ một cách tiện lợi. Điển hình như sữa dinh dưỡng ADM - dòng sản phẩm được Vinamilk nghiên cứu để hỗ trợ đáp ứng tối ưu nhu cầu dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam. ADM chứa 23 dưỡng chất, trong đó bao gồm kẽm, selen, vitamin A, D3, canxi... hỗ trợ trẻ tăng đề kháng, phát triển chiều cao, thị lực...
Theo công bố của nhà sản xuất, hàm lượng kẽm trong Vinamilk ADM đạt 680 µg/100g. Con số này cao hơn khoảng hai lần so với sữa đậu nành, gấp 3,5 lần sữa yến mạch, sữa hạt điều và hơn 6 lần sữa gạo, dựa trên số liệu so sánh lấy từ báo cáo "Phân tích lượng chất khoáng và vi chất mục tiêu trong 8 loại sữa thay thế từ thực vật trên thị trường Mỹ năm 2023". Lượng kẽm dồi dào này khi kết hợp với vi chất selen tích hợp sẵn trong sản phẩm giúp tăng cường chức năng của hệ miễn dịch, hạn chế tình trạng ốm vặt.
Với thành phần giàu kẽm cùng nhiều vi chất thiết yếu, sữa dinh dưỡng Vinamilk ADM giúp cha mẹ bổ sung kẽm cho trẻ mỗi ngày, từ đó giúp trẻ tăng cường sức đề kháng.
Kim Anh