Campuchia - Thái Lan hôm nay đạt thỏa thuận ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện sau cuộc đàm phán tại thủ đô hành chính Putrajaya của Malaysia, kết thúc cuộc giao tranh kéo dài 5 ngày ở biên giới hai nước, khiến ít nhất 35 người thiệt mạng, hơn 300.000 người phải rời bỏ nhà cửa ở cả hai nước.
Thủ tướng Campuchia Hun Manet hy vọng lệnh ngừng bắn "sẽ tạo điều kiện cải thiện tình hình, để các trao đổi song phương trở lại bình thường và tạo nền tảng hạ nhiệt căng thẳng giữa quân đội hai nước trong tương lai".
Thủ tướng Campuchia Hun Manet (trái), Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim (giữa) và quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai (phải) tại họp báo chiều 28/7. Ảnh: AFP
Theo giới chuyên gia, một trong những động lực thúc đẩy hai nước đi đến thỏa thuận ngừng bắn là tổn thất lớn về kinh tế mà hai bên phải hứng chịu nếu xung đột không sớm kết thúc.
Tiến sĩ Aat Pisanwanich, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Thương mại Quốc tế thuộc Đại học Phòng Thương mại Thái Lan (UTCC), cho biết nếu giao tranh biên giới kéo dài ít nhất một tháng, Bangkok và Phnom Penh có thể chịu thiệt hại kinh tế trên 60 tỷ baht (khoảng 1,86 tỷ USD).
Cụ thể, ông Aat nhận định Thái Lan sẽ tổn thất gần 1,4 tỷ USD, tương đương khoảng 0,25% GDP, trong khi Campuchia có thể mất gần 473 triệu USD, khoảng 1,1% GDP.
Đối với Thái Lan, tiến sĩ này ước tính thiệt hại từ xuất khẩu qua biên giới đường bộ với Campuchia sẽ lên tới 634,2 triệu USD. Hoạt động kinh doanh tại các tỉnh giáp biên giới Campuchia cũng phải đối mặt khoản lỗ hơn 760 triệu USD, trong khi gần 8.000 lao động thất nghiệp vì xung đột.
Trong 5 ngày qua, giao tranh chủ yếu xảy ra ở khu vực biên giới, nhưng cũng đã bắt đầu ảnh hưởng đến ngành du lịch Thái Lan. Giới chức nước này hôm 26/7 thông báo đóng cửa đền Phnom Rung ở tỉnh Buriram để đề phòng, dù nơi này cách biên giới gần 60 km.
Đền Phnom Rung là một trong những di tích Khmer quan trọng và nổi bật nhất tại Thái Lan, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, chiêm ngưỡng kỳ quan kiến trúc và văn hóa Khmer cổ.
Một cửa hàng tiện lợi ở Nong Ya Lat, Thái Lan trúng pháo kích của Campuchia ngày 24/7. Ảnh: AFP
Về phía Campuchia, ông Aat ước tính hơn 86.000 lao động sẽ thất nghiệp do thiếu hụt hàng hóa Thái Lan, dẫn đến mất thu nhập 255,4 triệu USD. 94.520 lao động khác sẽ mất việc do ngành du lịch suy giảm giữa xung đột, gây thiệt hại doanh thu du lịch gần 190 triệu USD.
Một số nước cũng đã khuyến cáo công dân không tới những khu vực gần biên giới, trong đó có nhiều ngôi đền cổ nổi tiếng, ở Campuchia và Thái Lan trong 5 ngày xung đột.
Gần 5.000 lao động Campuchia cũng đối mặt cảnh thất nghiệp do đầu tư giảm, gây tổn thất 30 triệu USD. Tiến sĩ này cảnh báo nếu xung đột kéo dài trong 2-3 tháng, thiệt hại kinh tế ở cả hai nước có thể tăng gấp đôi, thậm chí gấp 3 lần.
Sau cuộc đàm phán và thỏa thuận ngừng bắn hôm nay, Campuchia và Thái Lan đồng ý nối lại đối thoại trực tiếp ở cấp Thủ tướng, Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng, cũng như tổ chức họp không chính thức giữa lãnh đạo quân đội ở khu vực biên giới.
"Kết quả hôm nay chứng tỏ Thái Lan mong muốn giải pháp hòa bình, nhưng cũng kiên quyết bảo vệ chủ quyền và sinh mạng người dân. Chúng tôi kỳ vọng thỏa thuận sẽ được thực thi thành công, với thiện chí từ cả hai phía", quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai nói.
Đức Trung (Theo Nation Thailand, Thai Rath)