Trước ngày Tour de France 2025 khởi tranh, ĐKVĐ Pogacar hơn một lần cho rằng lịch trình giải năm nay được thiết kế với mục đích duy nhất là hạ gục anh. Pogacar muốn nói đến 10 ngày cuối, gồm ba ngọn núi cao Hautacam, Mont Ventoux và Col de la Loze, những chặng mà phiên bản cũ của anh từng mất rất nhiều thời gian trước Jonas Vingegaard, đối thủ lớn nhất vài năm qua.
Người hâm mộ chờ đợi màn ganh đua quyết liệt, một cuộc đấu thượng đỉnh giữa hai chiến binh xuất sắc trong thế hệ này, và tất cả đều chờ chiếc Áo Vàng chung cuộc sẽ chỉ tìm được chủ nhân ở đoạn leo núi cuối cùng. Nhưng kịch bản đó không xảy ra, vì Pogacar quá mạnh so với phần còn lại.
Nhanh hơn Vingegaard gần 4 phút rưỡi, Pogacar bảo vệ thành công Áo Vàng. Mới 26 tuổi, Pogacar đã bốn lần vô địch Tour de France, xen kẽ là hai năm liên tiếp anh về sau Vingegaard. Nhưng chính những lần thua cuộc đó đã tạo động lực để Pogacar thay đổi và nâng tầm bản thân.
Pogacar (giữa) mừng chiến thắng chung cuộc ở Tour de France 2025 cùng á quân Jonas Vingegaard (trái) và Florian Lipowitz tại Paris, Pháp tuần qua. Ảnh: Reuters
Cuộc "cách mạng" bắt đầu vào tháng 12/2023, Pogacar và ban lãnh đạo UAE Team Emirates cùng ngồi lại với nhau. Nội dung bàn luận không phải về một cuộc khủng hoảng, bởi thực tế Pogacar vẫn là cua-rơ số một thế giới và về nhì ở Tour de France 2022 cùng 2023 chẳng phải thành tích tệ. Nhưng tất cả phải thừa nhận Pogacar cần điều chỉnh để bắt kịp đại kình địch, mà nói như một thành viên trong đội: "Vingegaard đã cho chúng tôi hít khói".
Trong hai mùa 2020 và 2021, Pogacar có thể thắng chỉ nhờ tài năng thiên bẩm. Nhưng hai năm kế tiếp, Vingegaard đã thăng tiến chóng mặt nhờ bộ phận nghiên cứu và phát triển về khoa học hiện đại của đội Visma. Những công nghệ và chương trình tập luyện tối tân nhất đã giúp Vingegaard đạt tới đẳng cấp mới. Pogacar cũng cần điều đó nếu muốn lấy lại ngôi vương Tour de France.
"Đối trọng của cậu ấy đã đi trước một bước", lãnh đội UAE Team Emirates Joxean Fernandez Matxin nói. "Vì thế, chúng tôi cần cân nhắc và xem xét mọi khía cạnh. Chúng tôi phải hoàn hảo trong chế độ dinh dưỡng, hoàn hảo lúc tập luyện, hoàn hảo khi lên kế hoạch. Chúng tôi không bỏ qua chi tiết nào. Chúng tôi phải hoàn hảo cả đua cá nhân tính giờ, và hoàn hảo khi tập luyện trong hầm gió. Đó là mục tiêu của toàn đội".
Trong khi tự lo liệu một số khía cạnh, đội UAE Team Emirates yêu cầu Pogacar tập trung cải thiện bốn việc: sức mạnh và sự ổn định khi không đạp xe, nước rút trên núi, rèn luyện dưới nhiệt độ cao và dinh dưỡng. Mỗi yếu tố là những điểm đội Visma từng khai thác, tấn công Pogacar khi anh tỏ ra hụt hơi năm 2022, hay một năm sau là kết cục thê thảm tại chặng "nữ hoàng" Col de la Loze huyền thoại.
Hình ảnh ấy không lặp lại nữa. Pogacar đăng quang Tour de France 2024, dễ dàng hạ Vingegaard, một phần bởi tay đua Đan Mạch chỉ mới trở lại sau tai nạn kinh hoàng tại giải Tour of the Basque Country hồi tháng Tư.
Năm nay, cả hai đều sung mãn khi bước vào sự kiện tại Pháp. Phát biểu trước giải, Vingegaard cho biết anh tập trung vào khả năng bứt tốc thông qua một chương trình tăng cường cơ bắp từ Visma, với mục tiêu theo kịp Pogacar trên những đoạn dốc thẳng đứng.
"Đây là điểm mạnh bẩm sinh của Tadej", người đứng đầu bộ phận phân tích và đánh giá hiệu suất thi đấu của tay đua tại UAE Team Emirates, Jeroen Swart, nhận định. "Chúng tôi đã tập luyện cường độ cao để khi vào Tour de France, cậu ấy sẽ thích nghi tốt hơn trong việc phân bổ thể lực tùy thuộc vào cường độ và khối lượng vận động từng chặng. Đó là điều Tadej không làm tốt trong quá khứ. Còn nói về sự bùng nổ thuần túy, đó là khía cạnh cậu ấy không cần rèn luyện thêm".
Pogacar trong chiếc Áo Vàng ở chặng cuối qua đại lộ Champs-Elysees, Paris, Pháp. Ảnh: Reuters
Pogacar chứng minh luận điểm đó bằng thắng lợi ở chặng bốn khi vượt qua nhiều con dốc khó chịu tại Rouen, hay như việc về nhất chặng bảy đầy cạm bẫy tại Mur de Bretagne. Cộng thêm kết quả đua tính giờ cá nhân tốt hơn Vingegaard ở chặng năm đã giúp Pogacar tạo ra cách biệt không dễ san lấp với đối thủ chính khi giải bước vào những chặng núi cao.
Tại đây, Pogacar có được sự giúp sức cần thiết của đồng đội, những người gần như luôn đảm bảo anh được chăm sóc chu đáo. Tim Wellens là một ví dụ. Không chỉ sắm vai "máy kéo" cho Pogacar, chính Wellens cũng được đền đáp xứng đáng với chiến thắng chặng 15. Vai trò của tay đua Bỉ càng quan trọng khi ngôi sao thứ hai trong đội Joao Almeida phải bỏ cuộc từ chặng chín vì chấn thương. Almeida được coi là nhân tố chủ lực, sắm vai trợ thủ chính cho Pogacar ở đường núi. Vắng Almeida, nhiệm vụ của các tay đua khác nặng nề hơn. Và họ đã sẵn sàng.
"Chúng tôi bắt đầu triển khai chương trình tập luyện dưới nhiệt độ cao cho toàn đội từ cuối năm 2023", ông Swart nói. "Đó là một phần công việc chúng tôi thực hiện khi chuẩn bị cho một giải đấu quan trọng, với điều kiện nóng bức có thể xuất hiện. Tôi không muốn tiết lộ quá nhiều, nhưng rõ ràng là màn trình diễn của Tadej cũng như các thành viên khác đã được cải thiện từng năm".
Bằng chứng rõ nhất là ở Hautacam. Trong điều kiện 30 độ C và đích đến còn 12 km nữa, đồng đội của Pogacar, Jhonatan Narvaez, đã tách tốp, gần như nước rút trên các sườn dốc trước khi tới đỉnh núi. Phía sau, Pogacar bám sát, chờ thời cơ tăng tốc. Vingegaard cố gắng theo nhịp rồi bị bỏ lại. Pogacar thắng chặng, nhưng quan trọng hơn, đó là lời khẳng định đanh thép về sức mạnh. Pogacar đã hơn Vingegaard một bậc.
"Chiến lược về dinh dưỡng của chúng tôi cũng cấp tiến hơn", Swart nói thêm. "Các tay đua hiện tiêu thụ khoảng 110 đến 120 g carbohydrate mỗi giờ. Về mặt thiết bị và công nghệ, chúng tôi đã cải tiến hệ thống khí động học trên xe đạp, trên mũ bảo hiểm. Chúng tôi cũng điều chỉnh cả chuyển động về cơ sinh hoạt cho tay đua. Miễn là tăng hiệu suất thi đấu, chúng tôi sẽ làm".
Một thay đổi lớn khác của Pogacar là thay đổi HLV, từ Inigo San Millan sang Javier Sola, vào mùa đông 2023. Dưới thời Sola, Pogacar đã tập luyện rất nhiều để tăng khả năng chống mệt mỏi. Chính ngôi sao Slovenia nói rằng anh được nhiều sức hơn và cảm thấy như cơ thể được nâng cấp. Bên cạnh việc rèn luyện, khả năng phục hồi hơn người của Pogacar cũng được cho là điểm mấu chốt.
"Đầu năm 2019, chúng tôi phát hiện Tadej khác biệt so với các đồng đội ở khía cạnh hồi phục cơ thể", ông Swart chia sẻ. "Cậu ấy cần ít thời gian nghỉ ngơi hơn. Vài năm qua, chúng tôi còn thấy Tadej đạt phong độ cao nhất vào tuần cuối của Tour de France. Đó là điều vô cùng khác biệt so với hầu hết các tay đua khác. Thật đáng kinh ngạc!".
Pogacar khi về đích tại một chặng đua ở Tour de France 2025. Ảnh: Reuters
Nếu khỏe mạnh và không gặp sự cố, Pogacar vẫn là ứng viên số một cho Áo Vàng năm 2026. Với tài năng bẩm sinh cùng với nỗ lực cải thiện không ngừng, anh vốn được xem như Lionel Messi của môn xe đạp. Và nếu tiếp tục đứng trên bục cao nhất ở Đại lộ Champs Elysees, Pogacar sẽ sánh ngang kỷ lục năm lần vô địch của các huyền thoại Jacques Anquetil, Eddy Merckx, Bernard Hinault và Miguel Indurain.
Thậm chí, nhiều người tin rằng Pogacar sẽ mặc nhiều Áo Vàng hơn bất kỳ ai trong lịch sử. Đó chẳng phải viễn cảnh khó xảy ra, bởi chiến thắng ở Tour de France năm nay của anh là một trong những minh chứng rõ nét về sự thống trị vượt mọi giới hạn.
"Tadej quá mạnh và xứng đáng thắng", Vingegaard thừa nhận cuối tuần trước. "Đôi khi bạn chỉ còn cách chấp nhận thôi".
Vy Anh tổng hợp