Từ Sydney (Australia), Vancouver (Canada) đến Monaco hay San Francisco (Mỹ), các đô thị ven vịnh từ lâu đã được xếp vào nhóm nơi sống đáng mơ ước. Theo báo cáo "Liveable Cities Index" do Economist Intelligence Unit (EIU) công bố tháng 6 năm nay, 6 trong 10 thành phố đáng sống nhất thế giới đều nằm bên vịnh biển hoặc khu vực ven biển có cảnh quan mở và điều kiện khí hậu ôn hòa. Báo cáo này thu thập dữ liệu đến tháng 5/205 từ 173 thành phố trên thế giới về ổn định chính trị, văn hóa, hạ tầng, môi trường...
Sức hút của những đô thị vịnh
Một trong những điểm chung của các đô thị này là sự kết hợp giữa địa hình tự nhiên hiếm có - vịnh kín, nước trong, khí hậu ổn định và hạ tầng hiện đại. Theo Knight Frank, các bất động sản hướng vịnh tại Vancouver hay Sydney có giá bán cao hơn trung bình 30–45% so với khu vực nội đô, nhưng vẫn ghi nhận tỷ lệ lấp đầy cao và tỷ suất cho thuê ổn định.
Tại Mỹ, vịnh San Francisco từng là trung tâm công nghệ sôi động, nay chứng kiến sự dịch chuyển về phía bắc đến những khu vực ven vịnh Sonoma hay Petaluma. Những nơi này cách trung tâm khoảng 1-2 giờ lái xe, có cảnh quan yên bình, khí hậu ôn hòa và vẫn đủ điều kiện để làm việc từ xa. Giá trị bất động sản ở các khu ven vịnh này tăng 16% trong năm qua (tính đến tháng 6/2025), đạt 1,14 triệu USD trung bình mỗi căn, theo dữ liệu từ Redfin.
Những ngôi nhà với bến du thuyền ven vịnh tại Vancouver, Canada. Ảnh: Pexels
Các đô thị bên vịnh cũng ghi nhận nhu cầu cao từ nhóm cư dân toàn cầu theo đuổi lối sống cân bằng. Giới nhà giàu có xu hướng tìm kiếm bất động sản thứ hai tại các thành phố vịnh biển, với ưu tiên hàng đầu là "tầm nhìn hướng vịnh", "tiện ích sức khỏe" và "khả năng kết nối quốc tế".
Ngoài yếu tố đầu tư, giới nhà giàu cũng chọn sống ven vịnh vì sức khỏe thể chất và tinh thần. Một nghiên cứu từ Viện Tâm lý học Đại học Exeter (Anh) năm 2023 chỉ ra rằng cư dân sống gần vịnh hoặc biển (bán kính 1km) có tỷ lệ căng thẳng tâm lý thấp hơn 22% so với nhóm sống trong nội đô cách xa mặt nước.
Bắc Nha Trang - đô thị vịnh trên đà tăng tốc
Trong số ít những địa danh Việt Nam có vịnh biển đẹp, phường Bắc Nha Trang nổi bật nhờ địa hình vòng cung, khí hậu ổn định, mật độ dân số vừa phải và hạ tầng đô thị ven biển đang mở rộng.
Vịnh Nha Trang rộng khoảng 250 km2, được công nhận nằm trong nhóm đẹp nhất thế giới. Vùng nước nông, trong xanh, kín gió và giàu san hô khiến khu vực này vừa phù hợp du lịch nghỉ dưỡng, vừa tạo điều kiện cho việc phát triển không gian sống chất lượng cao. Nhiệt độ trung bình 26–27 độ C, ít bão và có hơn 300 ngày nắng mỗi năm cũng là yếu tố khiến nhiều người cân nhắc lựa chọn an cư lâu dài.
Một góc đèo Lương Sơn quanh co, bám lấy vịnh biển tại khu Bắc Nha Trang. Ảnh: KDI Holdings
Với phường Bắc Nha Trang, ngày càng nhiều người lựa chọn nơi này để gắn bó lâu dài. Cách trung tâm TP HCM khoảng 1 giờ bay qua cảng hàng không quốc tế Cam Ranh hoặc 4 giờ đi xe với cao tốc Bắc Nam, khu vực này thuận tiện về mặt kết nối.
Với những người làm việc linh hoạt hoặc theo mô hình hybrid, việc sống bên vịnh và làm việc từ xa đang dần trở thành xu hướng mới. Họ chọn đô thị vịnh không chỉ vì biển, mà vì nhịp sống vừa đủ sôi động, vừa có khoảng lặng thư thái kết nối với thiên nhiên, điều khó tìm thấy ở các đô thị lớn.
Các dãy phố ven biển rải rác quán cà phê, nhà hàng phong cách quốc tế, tiện ích hiện đại và dịch vụ chăm sóc sức khỏe ngày càng phong phú. Cư dân nơi này có thể bắt đầu ngày mới bằng việc tản bộ trên bãi cát, tắm biển, làm việc trong không gian mở rồi kết thúc bằng thể thao hoặc bữa tối cạnh vịnh.
Cộng đồng cư dân tại đây đa dạng, có cả người bản địa, chuyên gia nước ngoài, người về hưu từ Hà Nội, TP HCM, hoặc những gia đình trẻ chuyển đến để tìm một môi trường sống ít khói bụi, ít căng thẳng. Sự kết hợp giữa thiên nhiên, tiện nghi đô thị và kết nối giao thông ngày một thuận tiện khiến khu vực này dần trở thành một lựa chọn cho khái niệm "an cư nơi vịnh xanh".
Khu Bắc Nha Trang nhìn từ trên cao. Ảnh: KDI Holdings
Trước đó, theo khảo sát của VnExpress về sức hút của đô thị vịnh Nha Trang, 98% độc giả tham gia nhấn mạnh sức hút lớn nhất của địa phương đến từ cảnh quan thiên nhiên kết hợp khí hậu trong lành. Có đến 85% cho biết có ý định chuyển đến đô thị này để sinh sống.
Không gian đô thị tại phường Bắc Nha Trang vẫn liên tục được mở rộng, góp phần vào mục tiêu chung đưa tỉnh Khánh Hòa thành phố trực thuộc Trung ương. Khu vực này được quy hoạch nhiều dự án phục vụ nghỉ dưỡng, an cư lâu dài, có núi Cô Tiên, đèo Lương Sơn, vịnh biển nguyên sơ. Địa phương định hướng Bắc Nha Trang tập trung các tiện ích phát triển kinh tế đêm như chợ đêm, phố thương mại.
Sở Xây dựng Khánh Hòa cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, thị trường ghi nhận hơn 16.200 giao dịch bất động sản, với tổng giá trị gần 11.700 tỷ đồng. Phân khúc đất nền quy hoạch ven biển và căn hộ trung tâm tăng trưởng mạnh cả về lượng giao dịch lẫn mức độ quan tâm.
Với sự dịch chuyển trong tư duy lựa chọn nơi sống, ưu tiên khí hậu, cảnh quan và chất lượng sống hơn diện tích hay trung tâm, Bắc Nha Trang đang dần hội đủ điều kiện để trở thành một "đô thị vịnh đáng sống" trong mắt cư dân trong và ngoài nước.
Hoài Phương