Trước nhu cầu nhân lực ngành bán dẫn tăng cao, nhiều cơ sở giáo dục triển khai chương trình đào tạo phù hợp, trong đó hệ cao đẳng được định hướng cho nhóm kỹ sư vận hành - phân khúc tuyển dụng lớn.
Tại buổi tọa đàm "Mở khóa ngành chip - Học đúng nhu cầu, tương lai sáng" do trường Cao đẳng FPT Polytechnic cơ sở TP HCM tổ chức, đại diện doanh nghiệp và nhà trường đã phân tích hai hướng đào tạo chính trong ngành bán dẫn: nhóm kỹ sư thiết kế và nhóm kỹ sư vận hành.

Các diễn giả chia sẻ trong tọa đàm "Mở khóa ngành chip - Học đúng nhu cầu, tương lai sáng". Ảnh: Trường Cao đẳng FPT Polytechnic
Tại sự kiện, ông Triệu Hiệp Lộc - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ CTW, đồng thời là Chủ tịch IC-FPGA Academy, cho biết quy trình sản xuất chip gồm ba công đoạn: thiết kế, sản xuất và đóng gói - kiểm thử. Trong đó, Việt Nam hiện có khoảng 50 công ty và tập đoàn tham gia mảng thiết kế chip, với hơn 5.000 kỹ sư đang làm việc.
Ông nhận định, mảng sản xuất chưa có nhà máy nào, trong khi phân khúc đóng gói - kiểm thử đang tăng trưởng mạnh khi nhiều tên tuổi công nghệ lớn đầu tư trong nước như Hana Micron Vina, Amkor Technology, FPT Semiconductor, Intel...
Theo đề án của Chính phủ, Việt Nam cần 50.000 nhân sự cho ngành bán dẫn trong 5 năm tới, bao gồm 15.000 kỹ sư thiết kế và khoảng 35.000 kỹ sư vận hành. Phân khúc đóng gói - kiểm thử là hướng tiếp cận dễ hơn cho thế hệ học sinh sinh năm 2007 khi nhu cầu tuyển dụng cao gấp hai lần và chỉ cần tốt nghiệp từ bậc cao đẳng.
Thầy Trần Vân Nam, Phó hiệu trưởng trường Cao đẳng FPT Polytechnic cũng cho biết, năm 2024, trường là đơn vị cao đẳng đầu tiên triển khai đào tạo ngành chip bán dẫn theo chuẩn quốc tế, nhập khẩu từ Anh Quốc và Ấn Độ. Khác với đại học thiên về đào tạo chuyên sâu kỹ sư thiết kế vi mạch, FPT Polytechnic tập trung đào tạo kỹ sư vận hành trong nhà máy, đáp ứng phân khúc đóng gói - kiểm thử chiếm hơn 70% nhu cầu thị trường.
"Với thời gian học hai năm, sinh viên tốt nghiệp đúng lúc các nhà máy đang vào giai đoạn hoàn thiện và bắt đầu tuyển dụng quy mô lớn. Chúng tôi hướng đến đào tạo tập trung thực hành giúp các bạn nhanh chóng nắm bắt cơ hội nghề nghiệp ngay khi ra trường", thầy Nam phân tích.

Ông Nguyễn Văn Nga - Chủ nhiệm Bộ môn Điện - Cơ khí, ông Trần Vân Nam - Phó hiệu trưởng trường Cao đẳng FPT Polytechnic, ông Triệu Hiệp Lộc - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ CTW (từ trái sang). Ảnh: Cao đẳng FPT Polytechnic
Chia sẻ thêm về chương trình học, thầy Nguyễn Văn Nga - Chủ nhiệm Bộ môn Điện - Cơ khí cho biết, chương trình đào tạo gồm 6 học kỳ, thiết kế theo lộ trình từ cơ bản đến chuyên sâu. Sinh viên sẽ học các học phần như: kỹ thuật số, lập trình vi điều khiển, thiết kế mạch, an toàn lao động, quy trình đóng gói - kiểm thử chip.
"Mỗi học kỳ đều yêu cầu người học có sản phẩm thực tế hoặc dự án nhóm để tổng kết kiến thức và rèn kỹ năng nghề nghiệp. Chúng tôi đặt mục tiêu học đến đâu, làm được đến đó nên các bạn có thể thích nghi nhanh với môi trường thực tế", thầy chia sẻ.
Trong khuôn khổ chương trình, FPT Polytechnic và Công ty Cổ phần Công nghệ CTW đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác đào tạo, nghiên cứu và phát triển nguồn nhân lực bán dẫn tại Việt Nam. Hai bên cam kết cùng xây dựng lộ trình thực tập, cập nhật công nghệ, chuyển giao mô hình học tập thực tế từ doanh nghiệp vào trường học.

FPT Polytechnic và Công ty Cổ phần Công nghệ CTW ký kết hợp tác phát triển nhân lực. Ảnh: Trường Cao đẳng FPT Polytechnic
Theo thầy Trần Vân Nam, vào ngày 2/8, trường sẽ thành lập liên minh hợp tác phát triển ngành chip với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước. Liên minh này nhằm giúp sinh viên "chạm nghề" ngay trong quá trình học, qua việc tiếp cận nhà máy, phòng lab mô phỏng, hệ thống sản xuất thực tế.
Về phía doanh nghiệp, ông Triệu Hiệp Lộc nhận định, ngành bán dẫn không chỉ cần chuyên môn kỹ thuật, mà còn yêu cầu khả năng ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh để làm việc với tài liệu chuyên ngành và môi trường quốc tế. Nguồn nhân lực Việt Nam đang có tiềm lực phát triển tốt trong ngành chip nhờ đề án của Chính phủ, nhất là trong bối cảnh đào tạo STEM đang ngày càng phổ biến.
"Hai hướng thiết kế hay vận hành đều có tiềm năng nhưng nên được cân nhắc kỹ càng theo năng lực và mục tiêu nghề nghiệp của mỗi bạn", ông Lộc nhấn mạnh.
Hiện, FPT Polytechnic tuyển sinh ngành Công nghệ Chip & Bán dẫn dành cho đối tượng thí sinh tốt nghiệp THPT. Đây là cơ hội để các bạn trẻ nắm bắt xu hướng công nghệ, trở thành kỹ sư vận hành đóng góp vào sự phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam trong tương lai.
Nhật Lệ