Sân bay Vinh đặt tại phường Vinh Hưng (TP Vinh cũ) trước đây phục vụ mục đích quân sự. Từ năm 1937 đến 1994, Nhà nước đầu tư hơn 20 tỷ đồng xây dựng, nâng cấp hạ tầng. Tháng 1/1995, sân bay khai thác đường bay Hà Nội - Vinh - Đà Nẵng; nhà ga quốc nội khánh thành năm 2015, nhà ga quốc tế đưa vào sử dụng cuối năm 2019.
Cảng hàng không quốc tế Vinh giữ vai trò kết nối khu vực Bắc Trung Bộ với Lào, Thái Lan, Myanmar, góp phần phát triển kinh tế - du lịch Nghệ An. Từ ngày 1/7, sân bay tạm dừng hoạt động để triển khai ba dự án nâng cấp nhà ga, sân đỗ và đường băng, với tổng vốn gần 1.000 tỷ đồng.
Dự án cải tạo Nhà ga quốc nội khởi công ngày 2/7. Sau gần 6 tháng thi công liên tục, đến giữa tháng 12, công trình đã hoàn thành hầu hết khối lượng xây dựng.
Các hạng mục chính như kết cấu thép, vách kính, mái sảnh, lát đá granite, trần và ốp Alu hoàn tất, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, mỹ thuật và đồng bộ kiến trúc. Ô thông tầng phía ngoài của nhà ga đã được lấp để tăng diện tích khai thác, tạo khu vực công cộng cho hành khách di chuyển.
Sân bay Vinh sau nâng cấp. Video: Đức Hùng
Trước cải tạo, nhà ga quốc nội (T1) có tổng diện tích sàn 11.706 m2, trong đó tầng một phục vụ hành khách đến, tầng hai dành cho khách đi. Sau cải tạo, diện tích sàn tăng lên 13.200 m2, nâng công suất khai thác lên 3-3,5 triệu hành khách mỗi năm.
Lãnh đạo sân bay Vinh cho biết điểm nhấn sau sửa chữa là đưa vào vận hành nhiều công nghệ mới, đồng bộ từ khâu làm thủ tục, soi chiếu an ninh, quản lý hành lý đến điều hành bay, qua đó nâng cao chất lượng phục vụ, rút ngắn thời gian chờ đợi và tăng trải nghiệm thuận tiện cho hành khách.
Lần đầu, máy soi chiếu toàn thân (body scanner) được bố trí tại nhà ga nhằm phát hiện vũ khí, vật cấm, bảo đảm an toàn bay trong thời gian ngắn.
Phòng chờ thương gia tại sân bay Vinh được nâng cấp theo hướng tách biệt, mang lại không gian yên tĩnh, tiện nghi cao cấp để hành khách hạng thương gia thư giãn, làm việc trước giờ bay. Khu vực này cũng phục vụ các món ẩm thực trình bày bắt mắt.
Sân đỗ máy bay được cải tạo, mở rộng từ 7 lên 9 vị trí đỗ cho tàu bay thân hẹp (code C), với tổng mức đầu tư 236 tỷ đồng. Dự án khởi công từ tháng 5 đến tháng 12, các hạng mục chính như phá dỡ kết cấu cũ, thi công cọc neo, rải nền cấp phối đá dăm đã hoàn thành, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu khai thác các dòng tàu bay thân hẹp phổ biến hiện nay.
Đường băng sân bay Vinh dài 2.400 m, rộng 45 m, đưa vào khai thác cuối năm 2003. Tháng 7/2023, sân bay từng phải dừng hoạt động gần 16 giờ do hư hỏng đường băng. Trong đợt sửa chữa lần này, hạng mục đường băng có vốn đầu tư lớn nhất, hơn 623 tỷ đồng.
Đến nay, dự án sửa chữa đường cất hạ cánh và đường lăn đã hoàn tất các phần việc trọng yếu. Hệ thống đèn hiệu được lắp đặt, hiệu chỉnh đồng bộ; hệ thống ILS đã di dời, lắp mới và chạy thử ổn định, phương thức bay mới được Cục Hàng không Việt Nam phê duyệt. Những ngày này, công nhân tập trung vệ sinh môi trường, hoàn thiện các hạng mục cuối tại khu vực sân đỗ, đường băng.
Ngày 15/12, Cảng hàng không Quốc tế Vinh phối hợp các đơn vị liên ngành tổ chức chuyến bay thực nghiệm VJ1225 nhằm đánh giá toàn bộ dây chuyền vận hành, đảm bảo an toàn và sẵn sàng khai thác trở lại từ ngày 19/12.
Lãnh đạo Nghệ An đánh giá việc sân bay sớm trở lại khai thác sẽ góp phần khơi thông kết nối, thúc đẩy du lịch, thu hút đầu tư và khẳng định vai trò cửa ngõ hàng không của Bắc Trung Bộ.
Trước đó, sân bay Vinh khai thác 15-20 chuyến mỗi ngày, cao điểm khoảng 40 chuyến, phục vụ khoảng 2 triệu lượt khách mỗi năm. Sau nâng cấp, công suất dự kiến đạt 3,5 triệu khách/năm.
Theo quy hoạch giai đoạn 2021-2030, Cảng hàng không quốc tế Vinh được định hướng đạt cấp 4E, công suất khoảng 8 triệu hành khách và 25.000 tấn hàng hóa mỗi năm; đến năm 2050, công suất dự kiến tăng lên 14 triệu hành khách và 35.000 tấn hàng hóa.
Đức Hùng