Lệnh cấm sử dụng đạn thật bắn động vật là một phần của dự thảo Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) cho năm tài khóa 2026 được quốc hội Mỹ thông qua, chấm dứt biện pháp huấn luyện được coi là lỗi thời khi các thiết bị mô phỏng thương tích đã ra đời.
"Đây là bước tiến lớn nhằm giảm bớt sự đau khổ không cần thiết trong hoạt động quân sự. Với công nghệ mô phỏng tiên tiến hiện nay, chúng ta có thể đào tạo lính quân y để họ hoạt động trên chiến trường và giảm gây hại cho động vật", hạ nghị sĩ Vern Buchanan, thành viên đảng Cộng hòa thường tập trung vào vấn đề bảo vệ động vật và là người ủng hộ lệnh cấm, cho biết hôm 19/12.
Binh sĩ Mỹ huấn luyện tại vận chuyển thương binh tại bang Alabama tháng 4/2022. Ảnh: US Army
Tuy nhiên, Lầu Năm Góc sẽ tiếp tục cho phép đâm, đốt và sử dụng vật tày gây thương tích cho động vật để phục vụ huấn luyện quân y, cũng như thử nghiệm tác động của vũ khí trên động vật, theo văn phòng của ông Buchanan.
Báo cáo năm 2022 của Văn phòng Kiểm toán Chính phủ Mỹ (GAO) cho biết lợn, dê thường được dùng để huấn luyện xử lý thương tích do nội tạng và mô của chúng tương tự con người, tạo cơ hội để lính quân y thực hành điều trị thương binh.
GAO khẳng định động vật dùng trong huấn luyện đã được gây mê từ trước. Tuy nhiên, một số nhóm như Ủy ban Bác sĩ vì Y học nhận định lợn và dê được gây mê sẽ không giúp ích nhiều cho quá trình huấn luyện, đồng thời đánh giá thiết bị mô phỏng người bị thương đang rên rỉ và quằn quại tốt hơn nhiều.
"Một sinh vật sống mà họ cần chăm sóc có thể mang lại mức độ chân thực nhất định. Dù vậy, mô phỏng cảm giác một binh sĩ trúng đạn, chảy máu và còn tỉnh táo là vấn đề khác", Erin Griffith, cựu bác sĩ quân y hải quân Mỹ và thành viên Ủy ban Bác sĩ vì Y học, cho biết.
Theo GAO, NDAA năm tài khóa 2018 từng yêu cầu Lầu Năm Góc đảm bảo quân đội Mỹ sử dụng công nghệ mô phỏng nhiều nhất có thể, trừ khi dùng động vật trong đào tạo được các chỉ huy quân y đánh giá là biện pháp cần thiết.
Nguyễn Tiến (Theo ABC News, AP, AFP, Reuters)