Mỹ ngày 4/8 công bố chương trình thí điểm yêu cầu du khách nộp bảo lãnh lên đến 15.000 USD khi xin visa, áp dụng với du khách từ các quốc gia có tỷ lệ quá hạn visa cao hay thiếu thông tin sàng lọc, thẩm tra, nhằm đối phó tình trạng lưu trú quá hạn.
Vợ chồng chị Vũ Quỳnh Hoa chụp ảnh lưu niệm tại khu nghỉ dưỡng ven biển ở Miami, Mỹ, hồi tháng 6. Ảnh: NVCC
Chương trình thí điểm sẽ được triển khai từ 20/8 và kéo dài khoảng một năm. Viên chức lãnh sự sẽ chọn một trong ba mức tiền bảo lãnh với đương đơn xin visa trong diện bị yêu cầu, gồm 5.000, 10.000 hoặc 15.000 USD, nhưng sẽ được khuyến nghị tối thiểu 10.000 USD. Số tiền bảo lãnh này sẽ được hoàn trả cho du khách nếu họ rời Mỹ đúng hạn visa. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đã liệt kê các tiêu chí áp dụng để xác định các quốc gia bị ảnh hưởng. Ước tính khoảng 2.000 người sẽ phải nộp tiền bảo lãnh trong thời gian thí điểm.
Phó Tổng giám đốc Công ty Du lịch Việt Phạm Anh Vũ cho biết hiện tại Việt Nam chưa xuất hiện trong danh sách cọc tiền khi xin visa. Tuy nhiên, nếu chính sách này được áp dụng với công dân Việt, tệp khách muốn đi Mỹ sẽ đối diện thách thức nhưng cũng có những điểm tích cực.
Mức cọc cao (5.000 - 15.000 USD) sẽ khiến chi phí đi Mỹ tăng vọt, ảnh hưởng đến nhóm khách tài chính chưa dư dả hoặc đi theo dạng gia đình cũng như làm giảm lượng khách đăng ký tour Mỹ. Từ đó dẫn đến doanh thu của các doanh nghiệp lữ hành chuyên mảng này giảm và giảm sức cạnh tranh của điểm đến Mỹ so với những nơi khác như châu Âu.
Tuy nhiên, theo ông Vũ, trên thực tế một số công ty du lịch tại Việt Nam hiện cũng yêu cầu khách đặt cọc, thường từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng đối với các tour sang Mỹ, Australia, Canada như biện pháp phòng khách bỏ trốn, không về nước đúng hạn. Nếu khách vi phạm cam kết, khoản tiền cọc sẽ không được hoàn lại hoặc doanh nghiệp dùng làm tiền phạt/tạm ứng bồi thường rủi ro với đối tác nước ngoài.
Khách Việt đến thăm Grand Canyon, một trong những điểm du lịch hút khách tại Mỹ, tháng 7. Ảnh: Pan American
"Chính sách cọc này có thể góp phần làm minh bạch, rõ ràng hơn quy trình xét duyệt visa", theo ông Vũ. Ngoài ra, chính sách cọc cũng giúp hạn chế sự cảm tính của nhân viên lãnh sự khi quyết định cấp visa và giảm nguy cơ nhũng nhiễu, môi giới. Tệp khách cũng được phân loại rõ rệt hơn và sẽ không ảnh hưởng nhiều đến tệp khách có nhu cầu du lịch Mỹ thực thụ cũng như có năng lực tài chính mạnh.
"Vấn đề quan trọng nhất khi xin visa Mỹ là hồ sơ đẹp. Nếu hồ sơ xấu thì cọc đến 50.000 USD cũng không đậu", Vũ Quỳnh Hoa, Phó giám đốc Khu nghỉ dưỡng Con Gà Vàng ở Ninh Thuận và từng được cấp visa Mỹ 4 lần, nói.
Giám đốc Công ty du lịch Pan American Ngô Văn Thỏa nhận định nếu Việt Nam vào danh sách phải cọc tiền để xin visa, chính sách này "không ảnh hưởng lớn" đến tệp khách muốn đi Mỹ thực thụ. Ông Thỏa cho biết khách đi Mỹ thường có điều kiện tài chính tốt và có kinh nghiệm đi nhiều nước khó trước đó như các nước ở châu Âu, Australia. Do đó, cọc thêm 15.000 USD không phải nguyên nhân chính khiến họ tránh đi Mỹ. Tuy nhiên, chính sách này có thể ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách và khiến họ trì hoãn trong quyết định đi du lịch.
Cũng theo Giám đốc Pan American, một trong những nguyên chính khiến khách Việt giảm đi Mỹ trong năm nay là do biến động kinh tế thế giới, người dân thắt chặt chi tiêu hơn. Trong quý I và II, lượng khách mua tour đi Mỹ tại công ty ông không thay đổi nhiều nhưng trong quý III, số lượng giảm nhẹ so với cùng kỳ 2024.
Tuy nhiên, theo ông Thỏa và bà Quỳnh Hoa,"có khả năng cao" Việt Nam không nằm trong danh sách bị Mỹ áp dụng chính sách cọc này vì tỷ lệ ở quá hạn visa thấp. Các nước có tỷ lệ du khách quá hạn visa cao chủ yếu ở châu Phi và Mỹ Latin.
Theo Báo cáo "Quá hạn xuất/nhập cảnh 2023" của chính phủ Mỹ (năm 2024 chưa có báo cáo), Việt Nam có 68.014 lượt nhập cảnh và có 1.382 lượt ở lại quá hạn visa, chiếm hơn 2%. Theo đánh giá của các chuyên gia du lịch Việt, tỷ lệ này thấp so với tỷ lệ chung trên thế giới. Tại châu Á, Myanamar và Lào là những quốc gia có tỷ lệ khách ở lại Mỹ quá hạn năm 2023 cao, lần lượt là 27% và 34,7%. Thái Lan có tỷ lệ ở quá hạn là 3,31% và Trung Quốc là 3,67%, đều cao hơn Việt Nam.
Đoàn khách Việt chụp hình lưu niệm trước cổng Nhà Trắng, Mỹ. Ảnh: DLV
Ông Vũ của Du lịch Việt cho rằng nếu chính sách mới áp dụng tại Việt Nam và để chính sách thực sự phát huy hiệu quả tích cực, các công ty lữ hành cần có thông tin rõ ràng, minh bạch về quy trình hoàn trả tiền cọc, giúp du khách tiếp cận thông tin, thực hiện hồ sơ thuận lợi nhất.
Theo bà Hoa, nữ du khách Việt từng đặt chân tới hơn 100 quốc gia, vùng lãnh thổ và có kinh nghiệm xin visa ở hơn 50 điểm đến, chính sách cọc tiền cũng là một lợi thế.
"Nhiều hồ sơ xin visa Mỹ đã đẹp rồi, nhưng nhân viên lãnh sự vẫn còn đôi chút băn khoăn thì tiền cọc cũng giúp họ củng cố lòng tin hơn, khả năng đậu visa của khách cao hơn", bà Hoa nói.
Phương Anh