Hơn hai ngày khi ông Hoàng Nam Tiến đột ngột qua đời ở tuổi 57, nhiều bạn bè, độc giả liên tục chia sẻ những câu chuyện, kỷ niệm và hình ảnh gợi nhắc về một doanh nhân, nhà giáo dục có cuộc đời truyền nhiều cảm hứng.
Trên trang cá nhân, ông Nguyễn Cảnh Bình - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Alpha Books - chọn ảnh đại diện là hình ảnh chiếc thuyền trong lễ hội Cánh buồm đỏ thắm tại thành phố St. Petersburg, như lời tiễn biệt ông Hoàng Nam Tiến. "Ít người biết một trong những cuốn sách Hoàng Nam Tiến yêu thích nhất là Cánh buồm đỏ thắm của Alexander Grin, tượng trưng cho những ước mơ và hy vọng vào một tương lai tươi sáng", ông Bình viết.
''Giáo Tiến'' - cách gọi thân mật của nhiều người dành cho doanh nhân Hoàng Nam Tiến - có niềm đam mê lớn với sách vở. Thói quen đọc của ông sớm được hình thành nhờ ảnh hưởng từ cha - thiếu tướng Hoàng Đan. Trong câu chuyện kể của doanh nhân, cha không chỉ là vị tướng từng chỉ huy nhiều chiến dịch lớn trong cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, mà còn là một người ham mê học tập, trân trọng chữ nghĩa và sách vở. Nhà ông vì thế không bao giờ thiếu sách và việc đọc được Hoàng Nam Tiến duy trì cho tới khi ông lớn lên đi học, đi làm.

Ông Hoàng Nam Tiến trong không gian làm việc tại nhà. Ảnh: FBNV
Mỗi giai đoạn, ông Tiến thích một thể loại sách, từ văn học, triết học đến kinh doanh, công nghệ. Ông quan niệm đọc thường xuyên giúp rèn luyện não bộ, ví như việc tập thể dục hàng ngày. Ngoài việc tiếp nhận thông tin, mỗi cá nhân có thể tận hưởng khoảng thời gian của riêng mình, lật giở từng trang giấy để chiêm nghiệm triết lý, ý tứ của tác giả. Ông từng đúc kết: ''Người đọc sách chưa chắc đã thành công nhưng những người thành công đều đọc sách''.
Tại nhà, ''Giáo Tiến'' thiết kế một không gian riêng để bày biện giá sách lớn, với hàng nghìn cuốn đủ thể loại, chủ đề. Khu vực này được ông sử dụng để tiếp khách, thực hiện các video cho kênh TikTok hoặc chia sẻ với báo giới. Ông thường dành thời gian buổi tối ở đây, luôn có trong tay cuốn sổ, chiếc bút để ghi lại nội dung cần nhớ sau khi đọc.
Để đọc được nhiều sách, ông Hoàng Nam Tiến áp dụng những cách thông minh. Khi học tại Mỹ, doanh nhân phát hiện phương pháp đọc nhanh (speed reading) - kỹ thuật cho phép ông đọc được từ 1.800 đến 2.400 từ mỗi phút. Ông dùng một tay giữ sách, tay còn lại vẽ hình chữ S lên trang giấy, giúp mắt tập trung theo đường di chuyển, tăng tốc độ đọc. Bên cạnh đó, ông chú trọng ghi nhớ động từ để nắm bắt nội dung chính. Sau khi đọc mỗi tác phẩm, ông khuyến khích mỗi người tóm tắt nội dung bằng vài trang giấy.
Khi trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển, ông Tiến ứng dụng công nghệ để tóm tắt sách, giải mã các câu hỏi liên quan tác phẩm trong thời gian ngắn. Với những cuốn doanh nhân tham gia viết lời giới thiệu, ông dành nhiều thời gian hơn để nghiền ngẫm.
Khoảng hai năm nay, AI là chủ đề thường được doanh nhân Hoàng Nam Tiến chia sẻ với hàng chục nghìn người, từ những nhà lãnh đạo, chủ doanh nghiệp, quản lý đến giáo viên, học sinh, sinh viên, và các con ông. Cuốn Ứng dụng AI vào doanh nghiệp được ông ra mắt giữa tháng 6 gói gọn những quan sát, hiểu biết của ông về trí tuệ nhân tạo. Sách giúp người đọc hình dung tốc độ phát triển của AI, cách vận dụng vào đời sống, công việc, học tập.
Ông Hoàng Nam Tiến đề cập cách ứng dụng AI trong việc đọc. Video: TikTok Hoàng Nam Tiến
Nhờ những tri thức được tích lũy qua sách vở, trải nghiệm sống, ông còn thành công trong vai trò diễn giả, thu hút người nghe bởi cách trò chuyện cởi mở, gần gũi. Sinh thời, ông góp mặt ở hội thảo lớn như Diễn đàn Xuất bản số 2025 đến talkshow về văn hóa đọc tại các đại học. Ngày ''Giáo Tiến'' qua đời, nhiều người theo dõi doanh nhân trên mạng xã hội đã chia tay ông bằng cách đăng lại những video ông bàn về AI, khởi nghiệp hay các hình ảnh đời thường. Nhiều độc giả, nhất là những người trẻ, nhớ những câu nói truyền cảm hứng của ông về sách và văn hóa đọc.
Nguyễn Đức Thắng, 22 tuổi, cựu sinh viên Học viện Ngoại giao, cho biết có thêm động lực đọc đa dạng sách hơn nhờ những cuộc nói chuyện cùng ông Hoàng Nam Tiến. ''Sự nâng niu và trao truyền tri thức là điều tôi ngưỡng mộ ở thầy và luôn dặn bản thân phải noi theo'', độc giả này nói.
Ông Hoàng Nam Tiến nói về tầm quan trọng của việc tự học tại một buổi giao lưu với học sinh. Video: TikTok Hoàng Nam Tiến
Không chỉ dành thời gian cho việc đọc, ông Hoàng Nam Tiến còn đặt tâm huyết vào việc làm sách. Trong số tác phẩm do ông thực hiện, ấn phẩm Thư cho em được độc giả đón nhận. Sách tái hiện chuyện tình bố mẹ ông - thiếu tướng Hoàng Đan và nguyên đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị An Vinh. Hồi tháng 4/2024, buổi giao lưu giới thiệu sách thu hút đông sinh viên. Họ đặt câu hỏi về tác phẩm, giãi bày cảm xúc khi nhìn lại một tình yêu đẹp vượt lên chiến tranh ác liệt.
''Giáo Tiến'' thực hiện ấn phẩm trong hơn một năm, sau một thời gian từ lúc mẹ qua đời năm 2022. Vốn học chuyên Toán, điểm Văn thấp, ông chưa từng nghĩ bản thân có thể viết sách. Tác giả nhờ đến sự hỗ trợ của một bạn trẻ, giúp biên tập lời kể của ông. Khi hoàn thành tác phẩm, ông ra mộ đọc cho bố mẹ nghe.

Cuốn ''Thư cho em" do Nhã Nam phát hành cuối tháng 3/2024. Ảnh: Phương Linh
Vài tháng trước, doanh nhân Hoàng Nam Tiến còn hợp tác một số nhà xuất bản, thực hiện bán sách trực tiếp trên TikTok. Hồi tháng 6, ngoài cuốn Ứng dụng AI vào doanh nghiệp, ông ra mắt ấn phẩm 13 bài giảng của giáo Tiến về quản trị và lãnh đạo. Lúc sắp hoàn thành cuốn sách này, ông nói với doanh nhân Nguyễn Cảnh Bình về mong muốn thực hiện thêm nhiều đầu sách.
''Anh nói với niềm háo hức như một chàng trai mới vào nghề, đầy khát vọng gieo lại những hạt mầm tri thức, kinh nghiệm, lẽ sống, tinh thần hành động'', ông Bình cho hay.
Doanh nhân Vũ Trọng Đại - Chủ tịch Công ty cổ phần Xuất bản Khoa học và Giáo dục Thời đại (TIMES), đơn vị đồng thực hiện cuốn Ứng dụng AI vào doanh nghiệp - nhớ lần đến thăm sau khi Hoàng Nam Tiến ra viện ngày 23/7 sau đợt trị bệnh, ông vẫn hỏi nên xuất bản sách gì tiếp theo. Ngày ông Hoàng Nam Tiến qua đời, nhiều người quen, bạn bè liên hệ ông Đại để cùng chia sẻ kỷ niệm, niềm thương tiếc. Chứng kiến tình cảm ấy, ông Đại nói: ''Anh Tiến đã ở trong tim rất nhiều người. Anh đã sống một cuộc đời đáng sống''.
Doanh nhân, chuyên gia công nghệ, nhà giáo Hoàng Nam Tiến sinh năm 1969. Sau khi tốt nghiệp ngành Tin học tại Đại học Bách khoa Hà Nội năm 1993, ông gia nhập Tập đoàn FPT. Suốt 32 năm, ông trải qua nhiều vị trí tại nhiều doanh nghiệp thành viên. Từ tháng 4/2023 đến trước khi mất, ông làm Phó chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT.
Lễ viếng ông Hoàng Nam Tiến tại Hà Nội sẽ diễn ra vào 9h ngày 4/8 tại Nhà tang lễ Quốc gia. Lễ truy điệu và đưa tang ông bắt đầu lúc 10h30 cùng ngày. Thi hài ông được hỏa táng tại Đài hóa thân Hoàn vũ, Văn Điển. Ở Nghệ An, lễ viếng sẽ được tổ chức từ 10h đến 14h ngày 6/8 tại xóm Nam Kim Hòa, xã Trung Lộc. Lễ an táng bắt đầu vào 15h30 cùng ngày ở Nghĩa trang xã Nghi Thuận (cũ). Gia đình xin phép không nhận hoa viếng.
Phương Châu Khánh