Ngày 15/12, Hòa (49 tuổi, chủ Công ty TNHH Vận tải xăng dầu Saigon Transco) cùng 46 bị cáo (nguyên là nhân viên công ty, thuyền trưởng, thủy thủ các tàu, sà lan) bị TAND TP HCM xét xử về tội Buôn lậu. Trong đó, Hòa bị xác định có vai trò là chủ mưu.
Liên quan đến vụ án, Đỗ Thị Ngọc Quỳnh (cựu Đội trưởng Đội nghiệp vụ SP-PSA, Chi cục Hải quan Phú Mỹ, Bà Rịa - Vũng Tàu, nay là Chi cục Hải quan khu vực XV) và 5 cán bộ hải quan khác bị truy tố về tội Nhận hối lộ.
Đối với các hành vi sai phạm khác của nhóm Công ty Saigon Transco, các đơn vị hải quan, cá nhân liên quan... cơ quan điều tra đã tách thành vụ án riêng, tiếp tục làm rõ, xử lý sau.
Các bị cáo tại tòa sáng nay. Ảnh: Hải Duyên
Theo cáo trạng, lợi dụng chính sách miễn thuế đối với xăng, dầu tạm nhập tái xuất dành cho tàu biển chạy tuyến quốc tế, Lê Tấn Hòa đã tổ chức thành lập và sử dụng pháp nhân Công ty Sài Gòn Transco để chỉ đạo nhân viên mua xăng, dầu trái phép, sau đó vận chuyển vào nội địa tiêu thụ mà không làm thủ tục hải quan, thu lợi bất chính.
Cụ thể, tháng 3/2022, Hòa thành lập Công ty Sài Gòn Transco và để Lê Văn Phước (cháu của Hòa) đứng tên đại diện pháp luật. Trên thực tế, Hòa là người trực tiếp chỉ đạo toàn bộ hoạt động của công ty và các hành vi sai phạm từ tháng 3/2022 đến tháng 1/2024.
Trong thời gian này, Hòa thuê thêm địa điểm làm kho chứa dầu mua lại trái phép và tổ chức đưa số dầu này đi tiêu thụ trong nội địa. Quá trình hoạt động của Công ty Sài Gòn Transco, Hòa phân công cụ thể nhiệm vụ cho từng nhân viên tham gia đường dây buôn lậu xăng, dầu tạm nhập tái xuất nhằm thu lợi bất chính.
Cơ quan công tố xác định, Hòa đã chỉ đạo nhân viên thực hiện hành vi buôn lậu đối với toàn bộ 90 chuyến cấp dầu thuộc diện tạm nhập - tái xuất, với tổng khối lượng 1, 7 triệu lít (trị giá hơn 34,7 tỷ đồng), thu lợi bất chính hơn 4,76 tỷ đồng.
Hai trong số các công chức hải quan bị bắt hồi tháng 3/2024. Video: Tường Vân
Cán bộ hải quan nhận tiền, làm ngơ quy trình giám sát
Để hành vi phạm tội diễn ra trót lọt, Hòa móc nối, thỏa thuận chi tiền cho một số công chức hải quan tại các chi cục liên quan. Những người này sẽ buông lỏng giám sát, không thực hiện đầy đủ quy trình kiểm tra, tạo điều kiện cho các tàu của Hòa nhập khẩu trót lọt.
Tại Đội nghiệp vụ hải quan Cảng SP-PSA (Chi cục Hải quan cửa khẩu Phú Mỹ) đã hình thành chủ trương nhận tiền hối lộ của doanh nghiệp trong hoạt động cấp dầu tạm nhập - tái xuất. Việc "chung chi" được quy ước theo khối lượng dầu trên sà lan, dao động từ 60.000 đến 80.000 đồng mỗi tấn. Ngoài ra, mỗi chuyến cấp dầu doanh nghiệp còn phải đưa thêm 1,5 triệu đồng/sà lan hoặc 500.000 đồng/xe bồn cho công chức giám sát.
Từ tháng 7/2021, Đỗ Thị Ngọc Quỳnh chỉ đạo Hồ Việt Tân liên hệ, thỏa thuận, nhận tiền từ doanh nghiệp và quản lý theo từng tháng. Sau khi nhận, Quỳnh phân chia cho các công chức trực tiếp giám sát với mức 5 triệu đồng mỗi người mỗi tháng. Các khoản phát sinh theo chuyến được chia một phần cho cán bộ giám sát, phần còn lại nhập quỹ để chia đều trong đội.
Thực hiện theo quy ước này, Lê Tấn Hòa chỉ đạo 5 nhân viên của Công ty Sài Gòn Transco đưa tiền cho các công chức hải quan, nhằm để họ buông lỏng giám sát, tạo điều kiện mua lại trái phép dầu tạm nhập – tái xuất. Kết quả điều tra xác định, từ tháng 3/2022 đến tháng 1/2024, Đội SP-PSA giám sát 80 chuyến cấp dầu, tổng khối lượng hơn 15.350 tấn, với số tiền hối lộ các công chức đã nhận là 953 triệu đồng, chưa tính 29,7 triệu đồng của chuyến bị bắt quả tang ngày 13/1/2024.
Tại cơ quan điều tra, các công chức SP-PSA thừa nhận đã biết và tham gia chủ trương nhận tiền để không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ việc kiểm tra, giám sát.
Riêng bị can Đỗ Thị Ngọc Quỳnh không thừa nhận hành vi phạm tội. Quỳnh không thừa nhận các tin nhắn có nội dung chung chi với Công ty Saigon Transco và không thừa nhận các tin nhắn thể hiện việc Hồ Việt Tân quản lý, thu tiền và nộp về cho Quỳnh. Quỳnh khai số tiền do Tân chuyển là tiền vay mượn cá nhân, song không cung cấp được tin nhắn, thời điểm, mục đích thể hiện việc vay mượn này.
Cáo trạng xác định với vai trò Đội trưởng, Quỳnh đã chỉ đạo Hồ Việt Tân và Ngô Trung Hiếu nhận 953 triệu đồng tiền hối lộ từ Công ty Sài Gòn Transco rồi chia cho các công chức trong đội.
Do số lượng bị cáo và người liên quan khá đông nên phần thủ tục phiên tòa sẽ kéo dài trong ngày làm việc đầu tiên; phiên tòa dự kiến sẽ kéo dài đến 26/12.
Hải Duyên