Tài khoản Sir_DavidMartin trên mạng xã hội X hôm 25/6 đăng video cho thấy oanh tạc cơ tàng hình B-2 Mỹ nằm ở bãi đỗ của sân bay quốc tế Honolulu thuộc bang Hawaii của Mỹ, bên cạnh là một xe cảnh sát làm nhiệm vụ canh gác.
Đây dường như là một trong các oanh tạc cơ B-2 làm nhiệm vụ nghi binh trong chiến dịch không kích mang tên "Búa đêm" của Mỹ nhằm vào Iran hôm 22/6, nhưng phải hạ cánh khẩn cấp xuống Hawaii thay vì bay tới căn cứ Guam như dự kiến.
Sân bay quốc tế Honolulu dùng chung đường băng với căn cứ liên hợp Trân Châu Cảng - Hickam của quân đội Mỹ.
Oanh tạc cơ B-2 tại sân bay quốc tế Honolulu, Hawaii, Mỹ ngày 25/6. Video: X/Sir_DavidMartin
Chưa rõ lý do khiến chiếc B-2 phải hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Honolulu và nằm tại đó suốt nhiều ngày qua. Theo biên tập viên Tyler Rogoway của chuyên trang quân sự Mỹ War Zone, mức độ hỏng hóc của chiếc B-2 có thể khiến hoạt động sửa chữa và bảo đảm hậu cần trở nên rất phức tạp.
"Chúng tôi sẽ không bình luận về hoạt động luân chuyển, triển khai hoặc bố trí lực lượng", Charles Hoffman, phát ngôn viên Bộ tư lệnh Tấn công Toàn cầu của không quân Mỹ, cho biết khi được đề nghị bình luận về tình trạng của oanh tạc cơ B-2 ở Hawaii.
Căn cứ liên hợp Trân Châu Cảng - Hickam chủ yếu phục vụ tiêm kích tàng hình F-22, vận tải cơ C-17 và máy bay tiếp dầu KC-135, từng tiếp nhận và phục vụ oanh tạc cơ B-2 trong các chiến dịch trước đây.
Trong chiến dịch Búa đêm, một biên đội B-2 của không quân Mỹ bay về hướng tây, qua Thái Bình Dương và hướng tới đảo Guam để làm nhiệm vụ nghi binh. Trong khi đó, mũi tấn công thật sự gồm 7 chiếc B-2 bay về hướng đông và xâm nhập vùng trời Iran, ném bom nhằm vào cơ sở hạt nhân Fordow và Natanz.
Hướng bay của các biên đội B-2 tham gia chiến dịch Búa đêm ngày 22/6. Đồ họa: BBC
B-2 Spirit là mẫu oanh tạc cơ chiến lược được Mỹ ra mắt năm 1988, cũng là phi cơ đắt nhất trong lịch sử. Giá thành chế tạo một chiếc B-2 khi đó là 515 triệu USD, tương đương 1,06 tỷ USD hiện nay. Nếu tính cả chi phí nghiên cứu phát triển, mỗi chiếc Spirit sẽ có giá lên tới 2,1 tỷ USD. Dòng B-2 là mũi nhọn trong mọi đòn đánh phủ đầu của Mỹ, nhờ khả năng tàng hình trước radar đối phương.
Mỹ đã sản xuất tổng cộng 21 oanh tạc cơ tàng hình B-2 Spirit, trong đó một chiếc bị phá hủy hoàn toàn do sự cố trong lúc cất cánh tại đảo Guam hồi năm 2008. Một phi cơ khác bị hỏng nặng do cháy trên mặt đất năm 2010, nhưng được sửa chữa và đưa trở lại biên chế với chi phí rất cao.
Hai chiếc gồm Spirit of Hawaii và Spirit of Georgia cũng bị hỏng nặng, mất khả năng hoạt động do sự cố trong lúc hạ cánh hồi năm 2021-2022. Không quân Mỹ đang sửa chữa chiếc Spirit of Georgia và đã quyết định loại biên chiếc Spirit of Hawaii do chi phí phục hồi quá cao.
Điều này khiến không quân Mỹ hiện vận hành 18 máy bay B-2, nhưng thường chỉ có 11-12 chiếc đạt khả năng sẵn sàng chiến đấu, số còn lại phải nằm xưởng bảo dưỡng.
Nguyễn Tiến (Theo War Zone, AFP, AP)