Gần đây, tôi thấy nhiều người tham gia giao thông, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM, hiểu sai nghiêm trọng về quyền rẽ phải khi đèn đỏ. Nhất là sau khi mức phạt tăng từ đầu năm 2025, nhiều người vẫn tự cho mình "quyền ưu tiên" được rẽ phải. Tôi từng bị nhiều người bấm còi inh ỏi, thậm chí chửi bới vì không chịu tránh đường cho họ rẽ phải.
Xin nhấn mạnh rằng, rẽ phải khi đèn đỏ không phải là quyền mặc định ở Việt Nam. Theo Luật Giao thông đường bộ, người điều khiển phương tiện chỉ được rẽ phải khi có biển báo cho phép, nơi không có biển cấm, đồng thời có trách nhiệm bảo đảm an toàn khi cho phương tiện chuyển hướng.
Nếu không có những điều kiện trên, người lái xe rẽ phải khi đèn đỏ sẽ bị xem là hành vi vi phạm giao thông, có thể bị phạt đến 20 triệu đồng với tài xế ôtô. Kể cả khi có biển báo cho phép rẽ phải, người điều khiển phương tiện giao thông cũng phải nhường đường cho người đi bộ, và chờ đợi nếu phía trước không có đủ không gian để di chuyển.
Một suy nghĩ rất sai lầm của nhiều người Việt là cứ thấy có biển báo cho phép rẽ phải thì các xe khác phải nhường đường. Rất nhiều tuyến đường ở ta là làn hỗn hợp, không có làn riêng cho phương tiện rẽ phải. Khi đó, xe phía trước đứng chờ đèn đỏ ở làn phải là đúng luật, không ai có nghĩa vụ phải "né" cho bạn rẽ. Nếu muốn rẽ phải nhanh, người lái xe phải chủ động chuyển làn từ xa chứ không phải đến sát giao lộ mới bấm còi, ép xe phải trước phải dẹp ra.
>> 'Tôi bị dọa đánh vì không nhường đường cho người vượt đèn đỏ'
Câu hỏi là người tham gia giao thông được "ưu tiên" rẽ phải khi nào? Câu trả lời là: Khi có làn rẽ phải riêng biệt (vạch kẻ rõ ràng, không chung với làn đi thẳng), và không bị cản trở; có biển báo hoặc đèn tín hiệu riêng cho phép rẽ phải; không có người đi bộ qua đường hoặc xe khác cắt ngang (tức là đảm bảo an toàn tuyệt đối); không có biển cấm hoặc tín hiệu cấm rẽ. Tóm lại "được phép rẽ" không có nghĩa là "có quyền ép người khác phải tránh đường".
So sánh với một số nước trên thế giới để hiểu rõ vấn đề này: Tại Mỹ và Canada, người điều khiển phương tiện được rẽ phải khi đèn đỏ, nhưng phải dừng hẳn lại và quan sát kỹ xung quanh, chủ động nhường người đi bộ và xe khác trước khi chuyển hướng. Tại nơi có biển "No Turn on Red" thì tài xế tuyệt đối không được rẽ.
Tại Đức, Pháp, Hà Lan, phần lớn người tham gia giao thông không được rẽ phải khi đèn đỏ, trừ khi có đèn mũi tên riêng. Còn ở Australia và New Zealand, bạn chỉ được rẽ phải khi có biển cho phép. Nói chung, không ai có "quyền" ép xe trước phải nhường.
Cuối cùng, một nguyên tắc nằm lòng là "muốn rẽ nhanh hãy lịch sự, muốn an toàn hãy kiên nhẫn". Giao thông văn minh không nằm ở việc xe của bạn lớn, động cơ khỏe hay tốc độ nhanh, mà nằm ở thái độ tôn trọng người khác và tuân thủ luật lệ. Hãy chấp nhận rằng đôi khi bạn phải chờ đợi khi hoàn cảnh chưa cho phép và điều đó thể hiện bạn là người hiểu luật, có văn hóa.
- Nơm nớp lo bị phạt oan vì dính 'bẫy đèn đỏ'
- 'Cần vùng xanh cho tài xế lỡ vượt đèn vàng'
- 'Chỉ nên bỏ đếm giây đèn đỏ'
- Tài xế lo bị phạt nặng vượt đèn đỏ vì bỏ đếm giây
- Cần phạt nguội 164 xe máy vượt đèn đỏ trong hai phút ở Hà Nội
- 'Cơn hỗn loạn khi đèn giao thông còn năm giây'