Ngày 14/6, Quốc hội thông qua Luật thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 quy định về người nộp thuế, thu nhập chịu thuế, thu nhập được miễn thuế, ưu đãi và siết thuế thu nhập doanh nghiệp. Luật thuế mới sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10 năm nay và được áp dụng từ kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2025. Theo đó, luật mới có nhiều sửa đổi so với quy định hiện hành.
Dưới đây là bảng so sánh một số nội dung quan trọng giữa hai phiên bản luật:
| Hạng mục | Luật thuế TNDN 2025 | Luật thuế TNDN hiện hành |
| Đối tượng đóng thuế | Mở rộng: bao gồm cả nền tảng thương mại điện tử và nền tảng số của doanh nghiệp nước ngoài có phát sinh doanh thu tại Việt Nam, dù không có cơ sở hoặc trụ sở thường trú. | Áp dụng với tổ chức, doanh nghiệp (trong và ngoài nước) có cơ sở, trụ sở hoặc hiện diện thương mại tại Việt Nam. Không đề cập đến nền tảng số xuyên biên giới. |
| Thu nhập chịu thuế | - Bổ sung thêm các khoản: chênh lệch do đánh giá lại tài sản khi góp vốn, sáp nhập, chuyển đổi doanh nghiệp; tiền tài trợ, thưởng, phạt hợp đồng. - Phân biệt thu nhập chuyển nhượng bất động sản của doanh nghiệp bất động sản (có thể không chịu thuế như trước). - Áp dụng IIR (thuế thu nhập tối thiểu toàn cầu), cho phép khấu trừ vào số thuế TNDN phải nộp. - Áp thuế với tất cả thu nhập phát sinh tại Việt Nam từ doanh nghiệp nước ngoài, bất kể có cơ sở thường trú hay không. |
- Thu nhập không bao gồm các khoản kể trên, chỉ tính thu nhập từ hoạt động sản xuất - kinh doanh, chuyển nhượng... theo quy định cũ. - Không đề cập đến IIR hoặc phân biệt thu nhập bất động sản. - Dữ liệu thu thuế doanh nghiệp nước ngoài chỉ khi có cơ sở thường trú tại Việt Nam. |
| Chính sách miễn thuế | - Mở rộng miễn giảm cho: doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh chuyển đổi, doanh nghiệp xã hội - môi trường, nghiên cứu khoa học. - Mở rộng miễn thuế cho tín chỉ carbon lần đầu, trái phiếu xanh (lãi và chuyển nhượng lần đầu). - Thời gian ưu đãi có thể lên đến 15 năm với điều kiện rõ ràng, có kiểm soát chống trục lợi. |
- Miễn giảm chủ yếu cho dự án đầu tư tại địa bàn khó khăn hoặc lĩnh vực ưu đãi. - Miễn thuế chỉ áp dụng với chứng chỉ giảm phát thải (CERs). - Thời hạn miễn giảm: 2 - 4 năm (miễn toàn phần), 50% giảm trong 4 - 9 năm tiếp theo. - Ít kiểm duyệt chặt, dễ phát sinh trục lợi hoặc lạm dụng chính sách. |
| Điều kiện ưu đãi thuế |
- Mở rộng ưu đãi cho ngành chuyển đổi số - công nghệ cao như: sản xuất chip, dữ liệu, AI, cơ khí trọng điểm, giám định tư pháp. |
- Ưu đãi tập trung vào: công nghệ cao, nông nghiệp công nghệ cao, giáo dục, y tế, môi trường. |
| Phương pháp tính thuế theo tỷ lệ doanh thu | Chỉ áp dụng cho doanh nghiệp siêu nhỏ (doanh thu nhỏ hơn 3 tỷ đồng) hoặc tổ chức đặc thù. - Không phân ngành, không còn chia theo loại hoạt động. - Bổ sung áp dụng cho tổ chức sự nghiệp, hợp tác xã, doanh nghiệp nước ngoài không cư trú... - Minh bạch hơn, có điều kiện chặt chẽ, chống thất thu. |
- Áp dụng cho mọi loại hình doanh nghiệp, nếu không xác định được chi phí. - Theo ngành nghề: hàng hóa (1%), dịch vụ (5%), ngành khác (2%). - Không rõ đối tượng cụ thể ngoài doanh nghiệp thông thường. - Dễ bị lợi dụng vì khó kiểm soát chi ph. |
Ghi chú:
IIR (Income Inclusion Rule): quy định áp thuế tối thiểu cho doanh nghiệp đa quốc gia, lần đầu được quy định rõ tại LTTNDN 2025.
Cơ chế kiểm soát ưu đãi được quy định chặt chẽ hơn để ngăn trục lợi, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn của EU, Mỹ trong các hiệp định thương mại.
Ngành không khuyến khích như rượu bia, thuốc lá, casino... lần đầu bị loại ra khỏi danh mục ưu đãi, tạo tính công bằng và bền vững cho nền kinh tế.
Hải My