Binh sĩ Israel "đang được triển khai ở miền nam Syria và sẵn sàng ngăn chặn các lực lượng thù địch xâm nhập khu vực gồm làng của cộng đồng Druze", Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ngày 3/5 tuyên bố, song không đề cập đây có phải đợt triển khai mới hay không và có bao nhiêu quân nhân Israel đang làm nhiệm vụ trên mặt đất.
Một quan chức Druze ở tỉnh Sweida, trung tâm của cộng đồng thiểu số Druze tại Syria, cho biết hiện không có binh sĩ Israel nào hiện diện tại khu vực này. Lực lượng Israel được cho là chỉ hiện diện ở tỉnh Quneitra gần Cao nguyên Golan, nơi Tel Aviv đã "thiết lập một số vị trí" kể từ khi chính quyền của cựu tổng thống Syria Bashar al-Assad bị lật đổ vào tháng 12 năm ngoái, theo quan chức trên.
Chính phủ Syria chưa bình luận về thông tin.
Binh sĩ Israel tại thị trấn Majdal Shams của cộng đồng Druze ở Cao nguyên Golan hôm 30/4. Ảnh: AFP
Druze là một nhánh của Hồi giáo và có tín đồ ở Syria, Lebanon và Israel. Có khoảng 140.000 người Druze ở Israel, chiếm khoảng 2% dân số. Nhiều người Druze phục vụ trong quân đội Israel, khiến họ trở thành nhóm thiểu số có ảnh hưởng trong nền chính trị của đất nước. Tel Aviv khẳng định cộng đồng Druze đã đóng góp rất lớn vào an ninh của nước này, nhiều người đã thiệt mạng khi làm nhiệm vụ bảo vệ Israel.
Cộng đồng Druze ở Israel có mối liên hệ sâu sắc về gia đình và lịch sử với cộng đồng ở Syria. Do đó, họ thường thúc giục chính quyền Israel bảo vệ "những người anh em" ở Syria, dù chính quyền Israel không có mối quan hệ liên minh với cộng đồng Druze ở nước láng giềng.
Ngoài ra, khoảng 24.000 người Druze đang sống ở Cao nguyên Golan, khu vực mà Israel kiểm soát từ Syria sau Chiến tranh Sáu Ngày hồi năm 1967 và sáp nhập vào năm 1981, động thái bị phần lớn các nước và Liên Hợp Quốc không công nhận.
Vị trí Quneitra (bôi đỏ). Đồ họa: Wikimedia
IDF thông báo triển khai quân tại miền nam Syria sau khi xảy ra loạt vụ đụng độ liên quan cộng đồng Druze và lực lượng ủng hộ chính phủ Syria, khiến hơn 100 người thiệt mạng tại hai khu vực Sahnaya và Jaramana gần thủ đô Damascus, cũng như tại tỉnh Sweida, theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) có trụ sở tại Anh.
IDF hôm 3/5 cho biết "5 công dân Syria thuộc cộng đồng Druze đã được sơ tán tới Israel để chữa trị trong đêm" sau khi bị thương ở lãnh thổ Syria. Quan chức Druze nói những người này bị thương sau các cuộc giao tranh gần thị trấn Sahnaya.
"Họ không dám nhập viện ở Damascus do sợ bị bắt", quan chức này cho hay.
Theo IDF, tổng cộng 15 công dân Syria thuộc cộng đồng Druze đã nhập viện ở Israel kể từ đầu tuần.
IDF gần đây tiến hành nhiều cuộc không kích vào lãnh thổ Syria, với lý do bảo vệ người Druze và cảnh báo chính phủ mới tại Damascus không được gây hại cho cộng đồng thiểu số trên.
SOHR cho biết IDF đã tiến hành hơn 20 cuộc tấn công trong ngày 2/5, trong đó có vụ không kích gần dinh tổng thống ở Damascus, động thái bị chính quyền Syria lên án là hành động "leo thang nguy hiểm".
Israel Katz, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, hôm 1/5 cảnh báo Tel Aviv sẽ phản ứng mạnh mẽ nếu chính phủ Syria không thể bảo vệ cộng đồng Druze. Trong khi đó, các giáo sĩ và nhóm vũ trang Druze đã tái khẳng định lòng trung thành với Damascus bất chấp các vụ đụng độ vừa qua.
Phạm Giang (Theo AFP, Reuters)