Hồi tháng 5, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chuẩn đào tạo với những trường tham gia chương trình "Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050" của Chính phủ.
Thí sinh đăng ký các ngành về vi mạch bán dẫn, bằng điểm thi tốt nghiệp THPT, phải sử dụng tổ hợp có môn Toán và ít nhất một môn Khoa học Tự nhiên. Tổng điểm của các môn đạt tối thiểu 80% thang điểm xét, tương đương 24/30 với tổ hợp ba môn. Trong đó, điểm Toán đạt ít nhất 8/10.
8 đại học cuối tháng trước đã công bố mức sàn như trên. Tuy nhiên, theo phổ điểm thi tốt nghiệp THPT 2025, điểm trung bình môn Toán giảm mạnh nhất, từ 6,45 năm ngoái còn 4,78. Hôm qua, trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, đã thông báo bỏ điểm sàn dự kiến với ngành bán dẫn, chỉ đặt yêu cầu là 20 điểm với tổ hợp ba môn. Trường Đại học Việt Nhật tương tự, nhưng chưa đưa ra mức cụ thể.
Đại diện trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP HCM và Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TP HCM, cho biết cũng đang cân nhắc việc này.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Thắng, Trưởng phòng Đào tạo, trường Đại học Bách khoa TP HCM, các ngành khoa học kỹ thuật nói chung và kỹ thuật mũi nhọn như vi mạch, bán dẫn nói riêng đều cần người giỏi Toán. Nhưng điều kiện 8 điểm Toán là một con số "cứng" khiến các trường bị động trong tuyển sinh.
Ông phân tích điểm thi tốt nghiệp THPT phụ thuộc vào đề, biến động hàng năm. Năm nay, chỉ 3,6% thí sinh có điểm Toán từ 8 trở lên. Trong khi năm ngoái, con số này là 19%.
Hơn nữa, điểm số trong một kỳ thi không thể "đóng đinh" năng lực và cơ hội của một người trong suốt phần đời về sau. Trong 4 năm đại học, sinh viên vẫn có cơ hội cải thiện năng lực, điểm số dù đầu vào có thể ở mức thấp hơn 8.
"Lẽ nào một người không đạt được 8 điểm Toán thì suốt đời không học và làm việc về vi mạch? Điều đó rất vô lý và lấy mất cơ hội của những em ham học hỏi, quyết tâm", ông Thắng nói.
Đồng tình, TS Nguyễn Minh Sơn, Trưởng khoa Kỹ thuật Máy tính, trường Đại học Công nghệ Thông tin, cùng thuộc Đại học Quốc gia TP HCM, cho rằng điều kiện điểm sàn của Bộ với lĩnh vực mạch, bán dẫn gây khó cho tuyển sinh, đặc biệt trong bối cảnh phổ điểm thi tốt nghiệp THPT môn Toán giảm mạnh như năm nay.
"Các trường top đầu sẽ vẫn ổn dù có đặt điều kiện 8 điểm Toán hay không, nhưng sẽ thiệt thòi cho thí sinh cũng như tự giới hạn việc tuyển chọn người giỏi của các trường", TS Sơn nói. Với kinh nghiệm của mình, ông nhìn nhận một thí sinh đạt 8 điểm Toán sau bốn năm ở đại học chưa chắc đã giỏi hơn người đạt 7,5 điểm.
TS Sơn và PGS.TS Thắng đều đề xuất điều chỉnh điều kiện điểm sàn với các ngành về vi mạch, bán dẫn. Thay vì áp con số "cứng", Bộ có thể đưa ra yêu cầu tuyển chọn những em có điểm giỏi hoặc top 20-30% môn Toán, linh động theo phổ điểm hàng năm.
Trả lời VnExpress hôm 21/5, ông Nguyễn Anh Dũng, Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, cho biết không yêu cầu điểm Toán tối thiểu 8 với những trường không tham gia chương trình phát triển nhân lực bán dẫn của Chính phủ.
Còn với những trường tham gia, Bộ đang nghiên cứu, xây dựng cơ chế đặc thù, như hỗ trợ tài chính cho người học, gồm: học bổng, miễn, giảm học phí. Giảng viên cũng sẽ nhận nhiều ưu đãi, hỗ trợ, được đào tạo chuyên sâu, ưu tiên trong nghiên cứu khoa học.
Đến nay, danh sách nhóm này chưa được công bố.
Các thí sinh thi tốt nghiệp ở trường THPT Trưng Vương, phường Bến Nghé, TP HCM, tháng 6/2025. Ảnh: Thanh Tùng
Lệ Nguyễn