Sự việc 67 xe hơi thuộc Câu lạc bộ Doanh nhân 2030 liên tiếp chặn quốc lộ ở Lâm Đồng và Khánh Hòa để "ưu tiên" là một ví dụ điển hình của tư duy "không chịu xếp hàng" - căn bệnh nan y của giao thông Việt Nam, và trong tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội.
Việc chặn đường xe khác để cho đoàn của mình đi qua có thể xuất phát từ ý định tốt: mong muốn di chuyển an toàn, không bị lạc đoàn. Nhưng việc chặn hẳn dòng phương tiện đang lưu thông trên quốc lộ, khiến giao thông bị ách tắc trong giờ cao điểm, lại là một cách làm không phù hợp và phạm luật. Đó chính là tư duy chen ngang, không chịu xếp hàng, không chấp nhận người đến trước phải được đi trước trong tư duy của rất nhiều người. Cứ ra một ngã tư bất kỳ ta thấy rõ điều này.
Hai xe chặn đường quốc lộ 20 cho đoàn xe doanh nhân đi qua. Video: Người dân cung cấp
Những hình ảnh này vô tình tạo cảm giác rằng có sự ưu tiên, phân biệt trong quyền di chuyển giữa người dân thường và một nhóm có vị thế đặc biệt.
Cần nhấn mạnh rằng, đây không phải là câu chuyện riêng của một câu lạc bộ doanh nhân, mà là một lát cắt trong bức tranh văn hóa giao thông còn nhiều điều phải bàn của chúng ta.
Ở nhiều nơi như Thái Lan, hay ngay tại một số đô thị lớn ở Việt Nam có văn hóa "xin đường" - không chen ngang, không chặn xe khác.
Xe ra khỏi tòa nhà, chung cư sẽ có người điều phối, vẫy cờ xin nhập làn, xe vào điểm đỗ sẽ chủ động nhường nhịn chứ không tranh phần. Đó là những chi tiết nhỏ nhưng rất đáng quý, góp phần xây dựng môi trường giao thông văn minh, an toàn.
Nếu đoàn xe 67 doanh nhân cử người cầm cờ ra hiệu, vẫy tay xin đường để từ từ nhập làn, hòa vào dòng xe đang lưu thông thì chẳng ai bức xúc đến thế.
Bài học về xếp hàng trong giao thông hóa ra không chỉ là chuyện nhỏ. Nó phản ánh cách chúng ta ứng xử với cộng đồng, với luật lệ và với nhau trong một không gian chung. Và đôi khi, sự văn minh được thể hiện rõ ràng nhất không phải bằng biển hiệu hay những lời hoa mỹ, mà bằng việc biết chờ đợi.
Tự do cho cá nhân mình chỉ thật sự đúng nghĩa là tự do khi nó không xâm phạm tự do, quyền lợi của người khác.
HV