Các chuyên gia tham gia Hội nghị Đổi mới Sáng tạo - Innovation Day 2025 do Schneider Electric ví dữ liệu là "máu", còn trung tâm dữ liệu là "trái tim" của hạ tầng số. Chủ đề được thảo luận là làm thế nào để cung cấp năng lượng sạch một cách hiệu quả cho trung tâm dữ liệu sẵn sàng cho AI?
Theo nền tảng dữ liệu và nghiên cứu thị trường Markets And Data (Singapore), thị trường AI tại Việt Nam sẽ tăng trưởng trung bình 15,8% mỗi năm, đạt quy mô 1,52 tỷ USD vào năm 2030. Đến năm 2040, AI có thể đóng góp tới 130 tỷ USD cho nền kinh tế Việt Nam.
AI không còn là khái niệm xa xôi, đang len lỏi vào mọi ngóc ngách trong cuộc sống, từ những ứng dụng trên điện thoại, nhận diện sinh trắc học ở sân bay, đến hệ thống cảm biến để điều chỉnh nhiệt độ và ánh sáng trong các tòa nhà thông minh.
Mọi lĩnh vực đều ứng dụng trí tuệ nhân tạo từ sản xuất, giáo dục, tài chính đến y tế, giao thông, trở thành chất xúc tác cho tiến trình số hóa và tăng trưởng bền vững. "Làn sóng AI đang lan tỏa mạnh mẽ đến Việt Nam và các nước trong khu vực, mở ra những cơ hội chưa từng có", ông Đồng Mai Lâm nhận định.
Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm thách thức. Với nhu cầu AI tăng theo cấp số nhân, hai bài toán quan trọng được đặt ra đối với hạ tầng số, đặc biệt là trung tâm dữ liệu. Thứ nhất là năng lực tính toán phải đủ mạnh. Thứ hai là phải đảm bảo tính bền vững do mức độ tiêu thụ năng lượng khổng lồ.
Ông Pang XingJian, Tổng giám đốc Schneider Electric khu vực Đông Á chia sẻ về xu hướng số hóa và AI trong công nghiệp tại Innovation Day 2025. Ảnh: Schneider Electric
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), từ đây đến 2030, nhu cầu năng lượng của các nước ASEAN dự kiến tăng 3% mỗi năm. Một trong những lý do chủ yếu khiến nhu cầu năng lượng tăng cao chính là AI, bởi một truy vấn cơ bản cũng tiêu thụ năng lượng gấp 10 lần so với một lượt tìm kiếm Google thông thường.
Tại Innovation Day 2025, ông Trần Văn Khải - Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết các cơ quan quản lý của Việt Nam nhận thức sâu sắc về vai trò của hạ tầng số trong điều hành kinh tế xã hội. Cơ quan quản lý xác định trung tâm dữ liệu, hạ tầng số là trái tim của chuyển đổi số, và là nền tảng thiết yếu phục vụ các công nghệ như AI, Internet vạn vật...
"Hạ tầng số đang và sẽ được quan tâm đầu tư, đi trước một bước để tạo tiền đề cho phát triển kinh tế xã hội", ông Khải chia sẻ.
Ông Trần Văn Khải - Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội chia sẻ về xây dựng và quản trị hạ tầng số tại sự kiện Innovation Day 2025. Ảnh: Schneider Electric
Trong bài trình bày tại sự kiện, ông Đồng Mai Lâm chỉ ra AI là yếu tố chính thúc đẩy tiêu thụ điện tại các trung tâm dữ liệu. Từ mức 8% vào năm 2023, AI dự kiến sẽ chiếm tới 15-20% tổng công suất vào năm 2028 - có nghĩa cứ mỗi 5 kWh dùng trong trung tâm dữ liệu, sẽ có ít nhất 1 kWh dành riêng cho AI.
"Để bắt kịp làn sóng AI, chúng ta cần một cuộc cách mạng trong xây dựng và vận hành trung tâm dữ liệu", lãnh đạo Schneider Electric khẳng định.
Schneider Electric đang hỗ trợ các trung tâm dữ liệu xây dựng giải pháp toàn diện "từ lưới điện đến chip, từ chip đến hệ thống làm mát" (grid to chip, chip to chiller).
Trước hết, Schneider Electric cung cấp giải pháp thiết kế trung tâm dữ liệu bền vững cho AI, với các nền tảng số như ETAP, EcoStruxure IT Designer, EcoConsult, cũng như các nghiên cứu phân tích hệ thống điện chuyên sâu.
Khâu tiếp theo là trang bị hệ thống điện hiệu suất cao sẵn sàng cho AI, từ thiết bị đóng cắt và tủ điện hạ thế, trung thế, bộ lưu điện Galaxy 3-Phase UPS, đến các giải pháp quản lý năng lượng như EcoStruxure Power Monitoring Expert, Power Operation... Tất cả nhằm đảm bảo dòng điện ổn định, an toàn và đáng tin cậy cho các tải AI, đồng thời tối ưu hiệu suất sử dụng.
"Sử dụng điện tiết kiệm thêm 5% dễ dàng hơn so với việc tăng thêm 5% công suất vào lưới điện", ông Lâm cho biết.
Thứ ba, Schneider Electric cung cấp các giải pháp làm mát hybrid kết hợp giữa làm mát bằng không khí và bằng chất lỏng trực tiếp đến chip, linh hoạt trong từng khu vực trong trung tâm dữ liệu. Ngoài ra còn các giải pháp chiller nhiệt độ cao và "free cooling" - tận dụng nhiệt độ môi trường để làm mát tự nhiên, giúp giảm điện năng tiêu thụ.
Cuối cùng, để đảm bảo vận hành an toàn và bền vững, đơn vị cung cấp giải pháp quản lý tập trung Aveva Unified Operations Center, dịch vụ và phần mềm an ninh mạng, cùng chương trình hỗ trợ hậu mãi EcoCare. Những giải pháp đóng vai trò lớp bảo vệ trong suốt vòng đời vận hành trung tâm dữ liệu.
Đại diện Schneider Electric khẳng định tất cả giải pháp trên hướng đến mục tiêu chung là xây dựng hạ tầng trung tâm dữ liệu tích hợp, linh hoạt theo quy mô và nhu cầu của từng khách hàng.
"Chúng tôi sẵn sàng chuyển giao công nghệ, hợp tác chặt chẽ với các đối tác và khách hàng Việt Nam để xây dựng một hạ tầng số vững mạnh, sẵn sàng cho AI", ông Đồng Mai Lâm khẳng định.
Một ví dụ điển hình cho giải pháp của Schneider Electric là mô hình trung tâm dữ liệu tiền chế, được trưng bày trong Triển lãm 80 năm Thành tựu đất nước dịp 2/9 tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia ở Đông Anh, Hà Nội. Lợi ích đầu tiên của giải pháp này là đẩy nhanh tốc độ triển khai trung tâm dữ liệu trong bối cảnh nhu cầu tăng cao và công nghệ đang thay đổi không ngừng. Bên cạnh đó, thiết kế dạng module tạo điều kiện mở rộng dễ dàng.
"Chúng tôi muốn đưa mô hình này vào Việt Nam, kết hợp với đối tác trong nước để nội địa hóa giải pháp xây dựng những module ngay tại Việt Nam", ông Lâm nói thêm.
Mô hình trung tâm dữ liệu dạng module của Schneider Electric được đặt trong khu vực trưng bày của Trung tâm dữ liệu quốc gia, Bộ Công an tại Triển lãm 80 năm Thành tựu đất nước. Ảnh: Schneider Electric
Theo lãnh đạo Schneider Electric, Việt Nam đang trên đường trở thành "ngôi nhà chung" của những trung tâm dữ liệu siêu lớn.
Việt Nam được đánh giá là thị trường hứa hẹn trên bản đồ trung tâm dữ liệu toàn cầu. Giá trị thị trường được dự báo đạt 1,04 tỷ USD vào năm 2028, từ mức 561 triệu USD năm 2022, theo báo cáo "Tổng quan thị trường trung tâm dữ liệu 2025" của Chứng khoán ACB. Chi phí thấp hơn, mạng 5G, sự mở rộng mạng lưới cáp quang và nỗ lực của Chính phủ là những yếu tố hỗ trợ cho triển vọng tăng trưởng.
Tuy nhiên, ông Đồng Mai Lâm chỉ ra rằng Việt Nam chưa có trung tâm dữ liệu siêu lớn (hyperscale data center). Dưới góc nhìn của nhà đầu tư, ông Trần Thanh Hải, Phó tổng giám đốc phụ trách bộ phận Năng lượng và Cơ sở hạ tầng của VinaCapital, cho biết trung tâm dữ liệu siêu lớn chính là ngách mà quỹ này đang tập trung vào.
"Với nhiều nỗ lực, Việt Nam sẽ sớm có trung tâm dữ liệu siêu lớn đầu tiên. Chúng tôi tin rằng sẽ có nhiều trung tâm dữ liệu siêu lớn khác sẽ được xây dựng trong tương lai gần. Khi đó, Việt Nam sẽ thực sự bùng nổ trên thị trường", ông Hải nhận định.
Ông Trần Thanh Hải, Phó tổng giám đốc phụ trách bộ phận Năng lượng và Cơ sở hạ tầng của VinaCapital nhấn mạnh Việt Nam sẽ là điểm đến của các Trung tâm dữ liệu siêu lớn trong tương lai gần. Ảnh: Schneider Electric
Nhìn rộng ra tình hình khu vực, ông Hải cho biết Singapore, quốc gia số một Đông Nam Á về trung tâm dữ liệu, gần đây có phần kém hấp dẫn hơn với một số nhà đầu tư quốc tế do hạn chế về đất đai và năng lượng. Lựa chọn kế tiếp của giới đầu tư là khu vực Johor Bahru của Malaysia. Tuy nhiên, tình trạng thiếu trữ lượng điện sạch để phục vụ các trung tâm dữ liệu xanh khiến làn sóng đầu tư vào Malaysia chững lại.
Do đó, Việt Nam trở thành điểm đến tiềm năng với các nhà đầu tư quốc tế nhờ chi phí đất đai và nhân công tương đối dễ chịu so với các nước khác. Ngoài ra, nước ta có trữ lượng điện sạch gần như cao nhất Đông Nam Á. Các hãng vận hành trung tâm dữ liệu lớn hay những đơn vị thuê trung tâm dữ liệu thường yêu cầu sử dụng điện sạch cho các trung tâm dữ liệu này.
"Do đó, nếu Việt Nam có thể huy động nguồn điện dồi dào và ổn định từ năng lượng tái tạo. Đây sẽ là lợi thế lớn để thu hút đầu tư vào trung tâm dữ liệu siêu lớn", ông Hải phân tích.
Để hiện thực hóa những tiềm năng về trung tâm dữ liệu của Việt Nam, các diễn giả tại Innovation Day 2025, bao gồm đại diện từ phía Nhà nước, doanh nghiệp và nhà đầu tư, đều thống nhất rằng không ai có thể đi một mình.
Ông Lâm cho biết Schneider Electric đang hợp tác với hơn 1 triệu đối tác trên toàn cầu, tạo nên hệ sinh thái thúc đẩy quá trình điện hóa và số hóa. Tại Việt Nam, doanh nghiệp có hàng trăm đối tác chiến lược, cam kết hỗ trợ khách hàng địa phương xây dựng hạ tầng để sẵn sàng cho AI.
Nội dung: Hoài Phương | Thiết kế: Thái Hưng